Toen ik nog veel werkte met hoogbegaafde jongeren hadden we soms ouders die vonden dat hun kind wel een beetje ‘diva-gedrag’ vertoonde. En in alle eerlijkheid, als je als buitenstaander keek naar de situatie, zonder kennis van hoogbegaafdheid, is het best logisch om dat te denken.  

We hadden jongeren waarvan het eten gescheiden moest worden van elkaar. Aardappelen los. Groente los. Vlees en vis los. Want de mengeling van de structuren was te vervelend. Zodra de jus van de aardappelen overliep naar de groente, konden ze alles weggooien.  

We hadden jongeren die de hele dag met een koptelefoon opliepen omdat het geluid anders te veel werd. We hadden jongeren die geen labels in hun shirt konden verdragen. En zo hadden we nog veel meer voorbeelden van gevoelige jongeren. 

Één van onze belangrijkste taken destijds was dan ook het uitleggen aan ouders en andere betrokkenen dat deze zintuigelijke gevoeligheid geen aandachttrekkerij, ‘diva-gedrag’ of aanstel-gedrag is. Dat deze jongeren dit echt zo intens ervaren.  

Zintuigelijke overprikkelbaarheid 

Als jij jezelf herkent in de kenmerken van deze overprikkelbaarheid, zul je herkennen dat jouw zintuigen (zien, ruiken, voelen, aanraken, horen) intensiever werker. Dit heeft mooie voordelen, zoals dat je intens plezier kunt beleven aan bijv. muziek, taal, kunst, aanrakingen of eten. Maar kan ook vervelend zijn omdat je bijvoorbeeld in drukke omgevingen overprikkeld raakt. 

Je kunt daarnaast bepaalde kledingstoffen intens irritant vinden. Bepaald licht kun je niet goed tolereren. Je kunt ook snel afgeleid raken door externe prikkels. En aan de andere kant kunnen bepaalde zintuigelijke prikkels juist een verslavend effect oproepen waardoor overmatig gedrag kan ontstaan.  

Je kunt ook overdrijven 

Door deze overprikkelbaarheid kun je dus bepaalde zintuigelijke waarnemingen intens ervaren. Voor een ander is het onmogelijk om te begrijpen hoe dat is en voelt. Daarom kan het best zijn dat iemand weleens tegen je heeft gezegd ‘Nou, nou, je kunt ook overdrijven hoor’. Dat geeft je de indruk dat er iets mis is met de manier waarop je dingen ervaart. Maar het is simpelweg onderdeel van jou.  

Bovendien kan deze zintuigelijke overprikkeling ook veel moois met zich meebrengen. Het geeft het leven extra kleur, een extra dimensie en zoals met alles, wat hoge pieken kent, af en toe ook dalen. Focus je vooral op de positieve aspecten van jouw bovengemiddeld intense waarneming.  

Weet ook dat je een bepaalde mate van prikkeling nodig hebt. Probeer het dus ook niet uit de weg te gaan, maar zorg dat je er een balans in vindt die voor jou klopt. 

Wat kun je doen? 

Herken bij jezelf omgevingen en situaties waarin je negatief overprikkeld wordt. Bereid je hier of op voor, of probeer ze te voorkomen. Je mag ook best nee zeggen op een uitnodiging als je weet dat het je meer kost dan oplevert. 

Ga op zoek naar strategieën die voor jou werken. Stap bijvoorbeeld op feestjes er af en toe even uit. Knip alle labels uit je shirt. Koop goede schoenen zodat je geen natte sokken krijgt als het regent. Geef het bij anderen aan als je bepaalde dingen niet eet. Neem oordopjes mee naar festivals. Communiceer erover als je last hebt van muziek die door collega’s gedraaid wordt. En creëer een goed afsluitritueel voor jezelf ’s avonds.  

Zie het vooral als iets moois dat je intenser kunt zien, ruiken, voelen, aanraken en/of horen en neem de tijd om te genieten van het moois dat je in het leven tegenkomt.  

Herken je dit? En hoe ga jij ermee om? Laat je het onder de blog weten?

 — 

Yes, ik wil graag dat e-book! Je ontvangt dan ook de wekelijkse HB updates gemakkelijk in je mail.
Heb je de masterclass over hoogbegaafdheid al gevolgd? Je kunt gratis deelnemen en je hier aanmelden voor de eerstvolgende.