Als hoogbegaafde ben je op bepaalde vlakken bovengemiddeld gevoelig. Kazimierz Dabrowski beschrijft deze gevoeligheid in vijf overexcitabilities.
- Psychomotorisch
- Emotioneel
- Zintuigelijk
- Verbeelding
- Intellectueel
Dabrowski ziet deze overexcitabilities als iets bijzonders, een soort superkracht. Daarvoor is het natuurlijk wel nodig dat je begrijpt wat ze voor jou betekenen. En dat je begrijpt in welke omgevingen jij dan het meest tot je recht komt. Daarom staan de overexcitabilities deze maand centraal. Om te beginnen met de Psychomotorische overexcitability.
Psychomotorische overexcitability
Kenmerken van deze overexcitability zijn een verhoogde prikkelbaarheid van het zenuwstelsel en een vergrote capaciteit op het gebied van actief en energiek zijn. Je houdt van bewegen om het bewegen en je hebt een overschot aan energie, vaak gemanifesteerd in snelle speeches, vurig enthousiasme, intense fysieke activiteit en een behoefte aan actie.
Als jij je emotioneel gespannen voelt, kun je ook onafgebroken gaan praten, impulsief handelen, nerveus worden, een intense gedrevenheid laten zien (workaholic), dwangmatig gaan handelen, competitief worden of je zelfs gaan misdragen. Anderen kunnen je dan ook erg overweldigend vinden.
Als je zelf wat rustig en behouden van aard bent, zul je in eerste instantie misschien denken dat deze overexcitability minder op jou van toepassing is. Onthoud dan dat het niet altijd gaat om het druk zijn. Het gaat ook om de behoefte om te bewegen, zowel fysiek (sporten, wandelen, etc.) als het in actie willen komen en het vervelend vinden om stil te staan en te moeten wachten.
Doe rustig, niet zo snel praten, stop met friemelen
Als jij je in deze overexcitability herkent, is het belangrijk dat je begrijpt hoe dit een onderdeel is van wie jij bent en wat dat betekent voor de omgevingen waar jij in past. In een omgeving die niet aansluit, zul je ongetwijfeld horen dat je rustig moet doen. Dat je te aanwezig bent. Dat je niet zo moet wiebelen op de stoel, niet met je pen moet tikken en niet zo snel moet praten: ‘want dan begrijpen mensen je niet.’
Het is logisch dat je dan gaat denken dat je die innerlijke bom aan energie niet mag laten zien. Maar juist de onderliggende energie en het enthousiasme dat je hebt zorgt ervoor dat je mensen en dingen in beweging kunt zetten. Misschien hoor je wel thuis op het podium of past een actief beroep het beste bij jou. Wat het ook is, het is belangrijk dat je kijkt naar hoe jij in elkaar zit en de mate van energie en bewegelijkheid die jij hebt. Dan kun je namelijk ook gaan zien waar je dat het beste kunt inzetten.
Geen stoornis maar veel innerlijke energie
Een mooi voorbeeld daarvan wordt gegeven In de TED talk ‘Why schools kill creativity’. Daarin vertelt Ken Robison over Gillian Lynne. Een meisje dat op school onmogelijk stil kon blijven zitten, zich niet kon concentreren en de hele tijd zat te friemelen. De school stuurde daarom een brief naar haar ouders omdat ze dachten dat ze een leerstoornis had. Ze kregen het advies een specialist te bezoeken, waar Gillian samen met haar moeder naartoe ging. Haar moeder vertelde over de problemen, zoals het huiswerk dat niet gedaan werd en hoe ze de klas verstoorde.
De specialist luisterde en vroeg vervolgens of hij haar moeder privé kon spreken op de gang. Voordat ze de deur uitliepen zette hij de radio aan en eenmaal op de gang zei de specialist tegen haar moeder: ‘Kijk maar even wat er gebeurt’. Gillian was zodra de muziek aanging van haar stoel afgekomen en door de kamer gaan dansen op het ritme van de muziek. De specialist keek haar moeder aan en zei: ‘Gillian heeft geen stoornis, ze is een danser, zet haar op een dansschool.’ Gillian ging naar een dansschool en inmiddels heeft ze de choreografie van beroemde shows op haar naam staan, zoals “Cats” en “Phantom of the Opera.”
Wat kun je doen?
Onderzoek hoe deze overexcitability tot uiting komt bij jou. Waar herken jij je in? En wat betekent dat voor wat jij nodig hebt? Zoek naar een omgeving waarin je jouw energie, enthousiasme, bewegelijkheid en gedrevenheid kwijt kunt. Waar je het kunt inzetten en waar het gewaardeerd wordt.
Neem daarnaast de ruimte om je beweging en energie kwijt te kunnen. Zorg voor een uitlaatklep. Voorkom dat je te lang ergens stil moet zitten en neem regelmatig een beweegpauze.
_
Herken je dit? En hoe ga jij ermee om? Laat je het onder de blog weten?
—
Yes, ik wil graag dat e-book! Je ontvangt dan ook de wekelijkse HB updates gemakkelijk in je mail
Heb je de masterclass over hoogbegaafdheid al gevolgd? Je kunt gratis deelnemen en je hier aanmelden voor de eerstvolgende.
