Voor mij was het een soort waarheid geworden dat ik in een wereld leefde die niet voor mij gemaakt was. Ik voelde dat ik altijd net iets meer mijn best moest doen om mee te komen in wat er gevraagd werd. Mezelf net iets meer moest vormen en aanpassen. Dat er geen plaats was voor het stukje wat juist zo eigen was voor mij. De realisatie kwam al snel dat een gave die je niet kunt inzetten eerder een last vormt.  

In bedrijven had ik bijvoorbeeld vaak een andere visie bij wat er het beste gedaan kon worden. Ik kwam met andere ideeën en zienswijzen. Maar omdat anderen niet altijd helemaal begrepen wat ik bedoelde of omdat de meerderheid het anders zag, trok ik vaak aan het kortste eind. Omdat ik daarnaast ook zag wat er nodig was en van mij verwacht werd, leek het mezelf daarop aanpassen de beste strategie. Als gevolg kwam ik steeds verder van mezelf af te staan. 

De unieke kwaliteiten van het anders-zijn 

Onze samenleving bestaat uit uiteenlopende mensen, functies, taken en gaven. We zijn er dan ook niet bij gebaat dat we allemaal hetzelfde gaan doen. Het anders-zijn dat hoogbegaafdheid meebrengt, zoals we dat in de vorige blog hebben gezien, brengt ook unieke kwaliteiten mee. Het anders-zijn kan in bedrijven bijvoorbeeld waardevol zijn vanwege de andere denk- en zienswijze. Hierdoor kun je een bijdrage leveren die voor anderen niet mogelijk is. Tegelijkertijd betekent dit ook dat anderen een bijdrage kunnen leveren die voor jou niet mogelijk of wenselijk is. Door jezelf beter te begrijpen en te leren kennen, kun je juist gaan zien hoe je elkaar op de werkvloer kunt versterken. Vervolgens kun je dit bespreekbaar gaan maken. 

Naast de unieke kwaliteiten, is het ook belangrijk om je te realiseren dat waar jouw gaven aan de ene kant staan, de valkuilen aan de andere kant van de balans staan. De mate waarin jij jouw gaven op positieve wijze kunt inzetten en de valkuilen kunt voorkomen is daarbij ook afhankelijk van de omgeving waarin jij functioneert.  

De valkuil van het anders-zijn 

Het kan een mooie gave zijn om snel te kunnen inschatten wat er van je verwacht wordt en wat er nodig is in een bepaalde situatie. Dat jij jezelf kunt vormen om mee te kunnen in een bepaalde omgeving. De valkuil hiervan is alleen dat je jezelf hierdoor bovengemiddeld gaat aanpassen om iets in stand te houden wat eigenlijk niet de bedoeling is voor jou.  

We hebben het hier bewust over bovengemiddeld aanpassen, want een beetje aanpassen is vaak wel nodig. Zodra je in een omgeving functioneert, zul je simpelweg een beetje flexibel moeten zijn om mee te kunnen bewegen met de omstandigheden. Maar laten we zeggen dat dit in een omgeving die bij jou aansluit misschien 10% is en dat je voor 90% jezelf kunt zijn. In een omgeving die niet bij jou aansluit, kan dit zomaar omgedraaid zijn. In dat geval, kost het je ontzettend veel moeite en energie om dit vol te kunnen houden. Bovendien brengt het extra stress mee omdat je eerder het gevoel hebt door de mand te vallen. Dat mensen gaan zien dat jij een rol speelt.  

Bovengemiddeld aanpassen is niet iets wat je eindeloos kunt volhouden. Het brengt namelijk nogal wat vervelende bijwerkingen met zich mee. Zo zul je steeds meer vermoeidheid gaan ervaren en minder plezier hebben in wat je doet. Er kunnen depressieve klachten ontstaan en de kans op een burn-out neemt toe naarmate je langer deze ongewenste situatie in stand probeert te houden. Er komt simpelweg een moment dat het op is.   

Wat kun je doen? 

Onderzoek hoe jij in elkaar zit, hoe jij bedraad bent en welke omgevingen daarbij passen. Dat geldt op gebied van werk, maar ook op gebied van relaties. Hoe meer je kunt leven in het verlengde van wie jij bent en wat klopt voor jou, des te groter de kans dat je jouw unieke anders-zijn kunt inzetten. Daarmee loop je het minste risico op de valkuilen.  

Kijk vervolgens naar wat je nu al kunt doen om de omgevingen waar jij je in begeeft passender te maken voor jou. Ongetwijfeld zijn er dingen die je nog niet meteen kunt veranderen. Maar er zijn ook dingen die je al wel kunt veranderen. Richt je vooral op dat laatste en doe het in kleine consistente stappen per keer. Dat maakt het mogelijk om elke dag te werken aan het leven dat klopt bij de persoon die jij bent. 

— 

In de komende blogs zullen we het kenmerk van anders-zijn verder uitlichten. Voor nu een vraag aan jou, zet jij vooral de gave in van het anders-zijn, of loop je eerder tegen de valkuilen aan? Laat je het mij weten onder deze blog? 

Heb jij het e-book over hoogbegaafdheid al gelezen?
Dat kun je hier gratis aanvragen:

Yes, ik wil graag dat e-book! Je ontvangt dan ook de wekelijkse HB updates gemakkelijk in je mail.