Nadat ik eigenlijk niet naar de mavo mocht, maar via een speciale toelatingstest toch naar de mavo mocht, verbaasde ik mezelf erover dat dit dat mij best wel redelijk goed afging. Ik vond het niet per se ingewikkeld of moeilijk en ik hoefde er ook niet heel erg mijn best voor te doen.
Voor mij was het daarom logisch om door te stromen naar de havo. Maar dat bleek heel andere koek te zijn. Daar ging het allemaal niet zo gemakkelijk of vanzelfsprekend. Het was in Havo 4 dat ik ertegenaan liep dat ik nooit echt had leren leren. En dat kwam me duur te staan. Het regende onvoldoendes voor bepaalde vakken.
Eén van de vakken waar de onvoldoendes het heftigste waren, was aardrijkskunde. Ik kreeg het gewoon niet voor elkaar om daar hoger dan een vier te halen. En ik had het echt wel geprobeerd.
Toen ik in pure wanhoop bij mijn aardrijkskundeleraar aanklopte en vroeg wat ik kon doen om beter te worden in aardrijkskunde, reageerde hij met de legendarische woorden: ‘sommige mensen hebben hier gewoon niet zo veel aanleg voor’.
Ik had ervoor kunnen kiezen om mezelf daarbij neer te leggen en te denken: oké, ik heb hier blijkbaar geen aanleg voor, dus ik ga het niet eens meer proberen.
Maar ik koos voor een andere optie. De optie van iemand anders vragen om mij te helpen. Deze andere aardrijkskundeleraar zag al meteen dat mijn leerstrategieën grotendeels afwezig waren. Dus in plaats van alleen te focussen op beter worden in aardrijkskunde, leerde hij mij de basis van het leren. Iets waar ik in mijn hbo-tijd enorm veel voordeel van heb gehad.
Toen het stopte met regenen van onvoldoendes voor aardrijkskunde en mijn eigen aardrijkskundeleraar verbaasd was over het feit dat ik er blijkbaar wél aanleg voor had, nam ik mezelf voor om nooit meer naar iemand te luisteren die mij zou vertellen wat ik wel en niet kon, en waar ik wel en niet aanleg voor heb. Inclusief mezelf.
Als je herkenning vindt in hoogbegaafdheid loop je vaak voor in je ontwikkeling. Als gevolg daarvan ontwikkel je bepaalde vaardigheden niet, omdat je ze niet nodig had op het moment dat je zou moeten ontwikkelen.
Eén van die vaardigheden is de vaardigheid van het leren. En in het verlengde daarvan, het leren omgaan met de frustraties die bij het leerproces horen. Zoals dat niet alles meteen in één keer lukt.
Als je niet hebt ervaren dat volharden en blijven proberen nodig zijn om iets te bereiken, loop je risico om te gaan geloven dat als iets niet meteen lukt, het ook niet kan of dat jij het niet kan. Daarmee ga je vooral je eigen groei in de weg zitten.
Wat daarom heel belangrijk is, is dat je gaat herkennen wanneer je tegen jezelf zegt:
- Dit is gewoon niet voor mij.
- Ik ben nou eenmaal niet iemand die….
- Dit werkt niet voor mij.
- Ik heb dit al een keer gedaan of geprobeerd.
Wanneer je dit soort uitspraken blijft herhalen, zul je namelijk gemakkelijk opgeven als het niet allemaal meteen voorspoedig gaat. En de dingen die de moeite waard zijn, worden bijna nooit zonder slag of stoot verkregen.
Bovendien is het zo dat als je herkenning vindt in hoogbegaafdheid je voldoende intellectuele prikkeling nodig hebt. Die intellectuele prikkeling vind je pas voorbij dat wat je al kunt en weet.
Wanneer je steeds met iets stopt als het niet meteen lukt, of iets niet aangaat omdat het mogelijk niet gaat lukken, ontneem je jezelf die benodigde prikkeling. Daardoor word je gevoelig voor de valkuil van snel uitgekeken, wat uiteindelijk kan leiden tot een bore-out.
Sowieso is het handig om te weten hoe gevoelig je bent voor deze valkuil. Daarom heb ik een speciale Valkuilen-test gemaakt die je hiervoor kunt gebruiken. In de gratis test ontdekt je hoe gevoelig je bent voor de valkuil van snel uitgekeke en ook voor de andere vier veelvoorkomende valkuilen. Je kunt de Valkuilen-test hier meteen gratis doen.
Wat ik je gun is dat je het leven vol aan gaat en dat betekent dingen doen die je misschien nog niet kunt, zodat je er beter in kunt worden. Dat betekent dat je herkent welke vaardigheden je nog niet hebt ontwikkeld en dat je ervoor kiest om deze alsnog te gaan ontwikkelen.
En het betekent dat je opmerkingen als: ‘dit is gewoon niet voor mij’ of: ‘dit heb ik al een keer geprobeerd’ gaat vervangen door opmerkingen als: ‘hoe kan ik het voor mij passend maken?’ of: ‘hoe kan ik hier beter in worden en wat kan ik leren van mijn eerdere probeersels?’
–
Kunnen we je misschien nog verder helpen? Bijvoorbeeld met:
