Ken je dat, dat je net iets hebt gezegd of gedaan wat niet echt handig was en dat je bij jezelf denkt “dat was echt heel dom”? Of denk je dan “ik ben echt heel dom”? Het lijkt een klein verschil, maar denk eens na over wat het met je doet als je regelmatig tegen jezelf zegt “ik ben echt heel dom”. Precies, dan ga je het vanzelf geloven. De kracht van herhaling ;).
Wat jij tegen jezelf zegt, hoe jij tegen jezelf praat, heeft een groot effect op jouw zelfbeeld en zelfvertrouwen. Wanneer jij je herkent in de kenmerken van hoogbegaafdheid ben je geneigd om de lat voor jezelf hoog te leggen en daarbij heel hard voor jezelf te zijn. Je bent je eigen grootste criticus. De kans dat jij regelmatig demotiverende teksten tegen jezelf uitspreekt neemt daarom ook toe.
Bovendien gaan de mooie dingen die anderen tegen jou zeggen niet meer opwegen tegen wat jij jezelf vertelt. De balans verschuift naar heel veel negatieve dingen tegen jezelf zeggen en te weinig positieve dingen van anderen horen. En als je complimenten krijgt, ga je steeds vaker denken “ja, dat zegt die persoon wel, maar die persoon kent mij niet voldoende om te weten dat ik eigenlijk niet zo goed ben”, of “ja maar, dat kwam omdat ik net een goede dag had”. We hechten over het algemeen ook meer waarde aan negatieve opmerkingen dan aan positieve opmerkingen. De negatieve dingen blijven langer hangen en dragen we overal mee naar toe. Complimenten vergeten we al snel weer en schuiven we regelmatig af als “vanzelfsprekend”.
Hoe langer het proces van negatieve zelfpraat voortsleept, des te minder je in jezelf gaat geloven en des te meer je van jezelf gaat zitten balen. Ondertussen durf je niet meer te geloven dat het voor jou mogelijk is om te realiseren wat jij voor jezelf wenst. Je schat jezelf veel lager in en de angst dat jij iets niet gaat kunnen, de angst dat jij gaat mislukken, neemt daardoor toe. Met als gevolg dat je die nieuwe mooie uitdagingen niet meer aan durft te gaan en je onder je niveau blijft functioneren.
Een mooi advies wat ik ooit gehoord heb en sindsdien bij me draag is “praat tegen jezelf zoals je tegen een goede vriendin zou praten in dezelfde situatie”. Tegen onszelf zijn we namelijk veel harder en meer veeleisend. Terwijl we voor anderen veel aardiger zijn en sneller zien waarom iets helemaal niet zo erg is (of dom). Vergeef het jezelf ook als je fouten maakt of iets onhandig doet en sta vaak stil bij wat goed gaat. Neem complimenten in ontvangst met een “dank je wel” zonder er iets achter proberen te zoeken of te verklaren waarom je het compliment niet hebt verdiend.
Je weet nog helemaal niet of je het kunt
Wanneer je jezelf vaak hebt verteld dat je niet goed genoeg bent, dat je niet zo veel kunt, dat je weinig kwaliteiten en talenten hebt, dan ga je dat vanzelf geloven. Maar als je iets nog nooit of nog maar weinig gedaan hebt, weet je nog helemaal niet of je het wel of niet kunt. Sommige dingen kun je eerst niet, maar wel als je er mee gaat oefenen. Denk daarom bij jezelf niet vooraf al dat je iets niet kunt, geef jezelf de kans om het te proberen. Bovendien kun je vaak veel meer dan je zelf denkt. Maar het is ook een kwestie van de druk er af halen. Het hoeft niet meteen perfect en groots te zijn en je leven hangt er niet van af. En so what als je een keer een flater slaat, als anderen zien dat je ook maar gewoon mens bent.
Geloof in jezelf. En als het de eerste keer niet lukt, ga je gewoon net zo lang door tot het wel lukt. Laat de angst dat je iets niet kunt je nooit in de weg zitten bij het creëren van een mooier leven voor jezelf. Later zul je terugkijken en lachen om alle dingen waar je je nu zo druk over maakt en weten dat het allemaal niet zo belangrijk was.
Wat kun je doen?
- Sta regelmatig bewust stil bij de dingen die jij tegen jezelf zegt. Houd eventueel bij hoe vaak het negatief gestemd is en hoe vaak het positief gestemd is. Door jezelf er bewust van te maken, kun je het ook gaan veranderen. Geef jezelf vaker complimenten, sta stil bij dingen die goed gaan en wees wat liever voor jezelf als het misgaat. In situaties waarin je fouten maakt of iets niet handig hebt aangepakt, zeg dan de dingen tegen jezelf die jij tegen een goede vriendin zou zeggen als zij in jouw schoenen stond.
- Realiseer je dat jouw overtuigingen en stemmetjes gericht zijn op het verleden en op wat je van anderen hebt meegekregen. Dit is niet per se gebaseerd op de waarheid en wat in het verleden is gebeurd. Het is niet altijd de beste voorspeller voor de toekomst. Jij bent immers ook al weer anders. Je leert steeds bij en als iets belangrijk genoeg voor je is, dan vind je wel een manier.
En laat me onder deze blog weten hoe jij stilstaat bij de manier waarop je tegen jezelf praat.
Volgende week lees je in deel 3 hoe het ondernemen van actie bijdraagt aan het verminderen van angst. Ontvang je de wekelijkse HB updates al? Daar kun jij je gratis voor aanmelden. Ontvang je ook meteen gratis mijn ebook over hoogbegaafdheid. Aanmelden kan hier.
Heb jij mijn E-book over hoogbegaafdheid al gelezen?
Die kun je hier gratis aanvragen!
