Een experiment waar ik eens in de zoveel tijd aan moet denken is dat van Solomon Asch. Hij onderzocht namelijk conformiteit en dat vind ik ontzettend interessant. Om dit te onderzoeken, plaatste hij steeds één proefpersoon in een kamer samen met zeven acteurs die in het complot zaten. De proefpersonen dachten dat deze zeven acteurs mede-deelnemers waren.
Asch wilde zien of de proefpersoon zich zou conformeren aan de meerderheid, zelfs als het antwoord van de groep duidelijk onjuist was. Het experiment was vrij simpel. Ieder persoon in de kamer werd gevraagd een reeks vragen te beantwoorden waarbij ze hardop moesten zeggen welke lijn (A, B of C) even lang was als de getoonde lijn (X).
De acteurs gaven eerst allemaal het juiste antwoord, om te voorkomen dat de proefpersoon argwaan zou krijgen. Vervolgens gaven de acteurs enkel de vooraf besproken onjuiste antwoorden.
Het resultaat was dat 74% van de proefpersonen conformeerde op ten minste één vraag. De meeste van deze proefpersonen zeiden dat ze wel wisten dat hun antwoord fout was, maar ze gingen toch mee met de groep. Om erbij te horen of omdat ze dachten dat ze belachelijk zouden worden gemaakt.
Dat conformeren is mens-eigen. We zijn als mens bedraad om te verwachten dat de meerderheid het wel bij het rechte eind heeft.
Als hoogbegaafde zul je daarbij herkennen dat het soms lijkt alsof je omringd bent door mensen die roepen dat ‘B’ het juiste antwoord is en dat jij de enige bent die ziet dat ‘A’ het juiste antwoord is. Als hoogbegaafde ben je namelijk anders bedraad en daarom zie je dingen anders. Dat maakt de kans groot dat je dan aan jezelf gaat twijfelen. Je gaat je misschien zelfs dom voelen, ook al weet je diep van binnen wel dat je niet dom bent. Dit maakt ook dat veel hoogbegaafden twijfelen aan hun hoogbegaafd-zijn.
Een ander nadelig gevolg is dat je dat je daardoor jouw unieke zienswijze en mogelijkheden niet benut. Jij kunt, juist door het anders denken, tot oplossingen en antwoorden komen die voor anderen niet te bedenken zijn. En de meerderheid heeft het zeker niet altijd juist. Daarom is het belangrijk om je hiervan bewust te zijn en niet te snel mee te gaan met wat de mensen om je heen denken.
Daarvoor is het nodig dat je durft te vertrouwen op jezelf. Dat je durft af te wijken. Dat je durft op te staan voor antwoord ‘A’ als iedereen ‘B’ roept. Het gaat er dan niet eens om of je wel of niet gelijk hebt. Sterker nog, je hebt niet altijd gelijk. En anderen vinden het niet altijd leuk dat jij weer met iets anders komt. Het gaat erom dat er een klein moment plaatsvindt waarop er even wordt gekeken naar een mogelijkheid die de meerderheid nog niet gezien had. Want, soms voorkom je daarmee grote problemen in de toekomst. Soms zorg je daarmee dat iets gemakkelijker, fijner en goedkoper gaat verlopen. En dat is de moeite waard om even bij stil te staan.
Dat vertrouwen op jezelf wordt overigens een stuk makkelijker als je jezelf beter kent en als je genoeg gelijkgestemden om je heen hebt. Je hebt dan meer mensen die dingen ook anders zien en jou, op zowel bewust als onbewust niveau, het vertrouwen geven dat het oké is om anders te zijn, voelen en doen. Aan Insight heb ik daarom een aantal jaar geleden ook een online community en live meetups toegevoegd (zometeen hebben we er toevallig eentje in Zwolle waar ik al weer een paar weken naar uitkijk!). In het Insight netwerk vind je anderen die, net als jij, af en toe ook zien dat ‘A’ het goede antwoord is. Je zult merken dat het heel fijn is om mensen te treffen die snappen hoe dat voelt.
Insight is momenteel uitverkocht, maar schrijf jij je in voor de wachtlijst, dan hoor je als eerste wanneer Insight opent. Aanmelden voor de Insight wachtlijst kan hier.
Dit doet me heel erg denken aan een oud werkgever, die onpopulaire maatregelen door wilde voeren.
Iedereen moest in een rij gaan staan, waarbij de ‘ja zeggers’ vooraan werden gezet.
Bij de eerste vraag moesten de eerste twee antwoord geven, de volgende vraag werd beantwoord door de nummers één, twee, drie en vier enz. enz.
De eerste vragen waren niet spectaculair, bovendien moesten de bevraagden gefundeerd uitleggen waarom ze dit antwoord hadden gegeven.
Die werden pas gesteld waarbij de personen die bekend stonden als mensen ‘die nogal snel met de hakken in het zand gingen staan’ ook moesten antwoorden.
Maar omdat eerder elke keer met JA geantwoord werd, durfden zij eigenlijk niet meer met een NEE te komen, zeker niet omdat ze dan ook nog eens uit moesten leggen waarom ze het er niet mee eens zouden zijn.
Al met al werden de impopulaire maatregelen unaniem aangenomen.
Dankjewel voor je reactie. Die werkgever heeft dit onderzoek vast ook gelezen.
Heerlijke blog was dit voor mij om te lezen. Ik kies altijd een ander antwoord, soms zelfs zodanig dat ik een eigen antwoord creëer. Iedereen die mij kent weet dat ik anders ben. Iedereen heeft een eigen antwoord zeg ik altijd. Iedereen heeft gelijk, maar wel alleen voor zich(haar)zelf. Iedereen ziet de wereld anders en zo accepteer ik ieder zijn antwoord. Hopelijk leert de mensheid ooit dat iedereen gelijk heeft, maar alleen voor hun eigen wereld en niet voor die van iemand anders.
Chaliarmska, wat zeg je dat mooi en herkenbaar; inderdaad: iedereen heeft zijn eigen gelijk. Daar kom ik meer en meer achter. Een mens is gelukkig nooit te oud etc… Wat fijn dat jij het zo goed onder woorden kan brengen.
Je eigen antwoord creëren, daar hou ik van. Zeker als je moet kiezen tussen onrechtvaardigheid en onrechtvaardigheid. Misschien houdt dat in dat ik voor mijn eigen gerechtigheid of eigen rechtvaardigheid kies. Mijn wereldje maak ik wel groot. Als een antwoord in een klein wereldje rechtvaardig is en niet in een grotere wereld, kies ik voor het andere antwoord om andere meerderen recht te doen. De wereld bekijken vanuit een andere invalshoek dan de meeste mensen gebruikelijk doen voelt vrij.
Mooi Chaliarmska. Realiseer je daarnaast dat wanneer je boven het maaiveld gaat uitsteken er sowieso reactie op gaat komen. Sommige reacties zijn leuk, andere reacties zijn minder. Maar als je de reacties van andere mensen jou laat beïnvloeden in het wel of niet doen van de dingen die jij te doen hebt, dan leef je een leven in terughoudendheid en op de rem. Dus het is heerlijk om te lezen dat jij gewoon jezelf kunt zijn.
Waar ik vaak tegenaanloop is dat ik een bepaalde manier van denken heb en kan daar moeilijk vanaf wijken niet omdat ik dat niet wil maar gewoonweg omdat ik dat niet kan ik ben een beeld denker en ik bouw allerlei dingen eerst in m’n hoofd voor ik er aan begin dat vinden veel mensen op mn werk maar lastig ik ben verder niet hoogbegaafd maar ben wel een perfectionist maar ook hsp en heb zwaar add en dat maakt het leven soms wel lastig maar ik kan me vaak wel goed verplaatsen in je blogs Grt
Soms hoef je niet per se helemaal te gaan afwijken maar kun je weg meebewegen met iets zonder jezelf voor te gaan. Als je kijkt naar een uitvinding, dan kan deze beter worden als je meebeweegt met iemand anders zijn idee. Maar het hoeft niet. Je weet het pas als je het gaat proberen. Bijvoorbeeld van een houten wiel naar luchtbanden, was toch een hele verbetering 🙂 kijk of je misschien een beetje kunt meebewegen zonder gelijk je hele beeld om te gooien.
Deze is zo raak! Precies wat ik zo vaak meemaak. Ik zeg ook wel eens B (tegen beter weten in) omdat ik geen energie heb om me anders te voelen dan de rest. Iedere keer geconfronteerd worden met mijn anders zijn maakt dat ik me zo alleen voel dat ik liever de confrontatie uit de weg ga. Het is echter helemaal niet slim om te denken dat dit zou werken haha; ik kan de gemakkelijke weg nemen, maar in mij gaat het des te harder knagen. Een andere reden om B te zeggen is dat het irritatie opwekt bij de rest als ik A zeg, als ik (wéér) niet meega en (wéér) moeilijk doe, of (wéér) relevante (dat dan weer wel haha) vragen stel.
Veel mensen gaan dan zuchten, me omlaag halen, reageren zonder echte te horen wat ik gezegd heb, uiteindelijk gaan ze me negeren. Ze worden ongemakkelijk van me. Autoritaire types voelen zich persoonlijk aangevallen en pesten me uiteindelijk weg. De mensen die zekerder in hun schoenen staan voelen zich niet persoonlijk aangevallen als ik de situatie vanuit een andere kant benader, die lijken het wel fijn te vinden en kunnen iets zeggen als “oh ja, inderdaad, daar moeten we wel rekening mee houden”.
Ik wil alleen maar samenwerken en er iets moois van maken, maar op één of andere manier ben ik dan weer te snel, dan weer te langzaam. Ik houd hoofd- en bijzaak uit elkaar en bewaak het overzicht, ook werk ik van klein naar groot en dat vergt voorbereiding, iets wat anderen niet in de gaten hebben. Ik verlies intens veel energie aan samenwerkingen met niet-gelijkgestemden.
Doordat ik anders bedraad ben zie ik juist mooie kansen, efficiëntere wegen, win-win situaties en kijk ik naar de overkoepelende doelstelling en de lange termijn consequenties. Ik wil het niet beter weten, maar ik vind het leuk om de dingen op een slim niveau te doen. Daar kan ik echt van genieten. Ik vind het dan ook jammer dat ik in de meeste samenwerkingen deze gave niet in kan zetten omdat deze mensen niet op dezelfde manier bedraad zijn/ niet op een overeenstemmende manier denken.
Zij begrijpen mij niet en ik kan echt niet mee in hun manier van de dingen aanpakken, ik kan er met de beste wil van de wereld (en dat weet ik inmiddels omdat ik het echt heel vaak en veel geprobeerd heb) niet in mee komen.
Dat is wel eens frustrerend, maar des te belangrijk om me te omringen met gelijkgestemden :-)!
Extreem herkenbaar.
Dit beschrijft mijn hele leven, maar om een of andere reden lijkt het de laatste jaren een stuk sterker te zijn.
Wat ik vooral nooit begrijp is de intense negativiteit en soms gewoon totale boosheid dat er vaak achterzit?
Het gaat er namelijk niet om wie er gelijk heeft, maar het gaat er om tot een mooie oplossing te komen.
Of beter nog, tot nieuwe mogelijkheden te komen.
Ik krijg vaak de impressie dat veel mensen daar helemaal geen zin in hebben. Hun ego lijkt vaker belangrijker?
Wat in sommige gevallen nogal ongemakkelijk is, zeker wanneer dat JUIST tot je taken behoort.
Het is idd enorm frustererend, misschien is dat zelfs wel een understatement.
Dat horen we helaas vaker, daarom is het ook belangrijk om mensen mee te nemen in jouw denkwijze. Voor jou is het andere antwoord heel duidelijk maar de meeste zien niet wat jij ziet. Welke kwaliteiten je ook hebt, voor jou is het bijna als vanzelfsprekend. Je doet het gewoon. Je kunt je ook moeilijk voorstellen dat anderen niet zien wat jij ziet, of denken wat jij denkt omdat het voor jou normaal is.
Het lastige is dat er een druk komt te staan op de samenwerking met anderen. Je kunt namelijk verwachtingen ontwikkelen waar anderen niet aan kunnen voldoen. Simpelweg omdat zij niet kunnen wat jij kunt.
Erkennen voor jezelf waar jij goed in bent, en dat niet iedereen kan wat jij kunt, is enorm belangrijk. Je kunt namelijk hierdoor realistischere verwachtingen ontwikkelen, teleurstellingen voorkomen en ook aan anderen beter uitleggen waar ze jou het beste voor kunnen vragen. Dat maakt het samenwerken met anderen al een stuk prettiger. Bovendien draagt het positief bij aan jouw zelfvertrouwen.
Heel herkenbaar.
Wat ik nu weet, maar wat ik graag veel eerder geweten had, is dat ik omgevingen moet opzoeken waar mijn afwijkende inzichten welkom zijn, ook als ik de enige bent die er anders over denkt.
Helaas is in veel werkomgevingen het motto “don’t rock the boat”.
Hoi,
En die omgevingen zijn er zeker Johannes. Wees je bewust van de invloed van jouw directe omgeving en kies bewust voor de mensen die je wel en niet toelaat. Investeer daarnaast in zelfonderzoek. Leer jezelf beter kennen zodat je weet hoe jij in elkaar zit, wat jij nodig hebt en wat voor mensen jij graag om je heen wilt hebben. Je gaat merken dat hoe beter jij jezelf kent en durft te zijn, des te meer mensen je aantrekt die daarbij passen.
Hallo Adrianne,
Ik weet niet of ik wel of niet hoogbegaaafd ben en dat doet er ook niet toe. Ik weet wel dat ik tamelijk intelligent ben, logisch kan denken en goed verbanden kan leggen. Dat is het resultaat van de opvoeding en opleidingen die ik genoten heb.
Wat ik ook weet dat ik er nooit met de massa ben meegegaan, tenzij het noodzakkelijk was om te doen alsof ( ik ben in communistische Rusland opgegroeid) en altijd mijn eigen mening had.
Wat ik nog kwijt wil dat ik veel hoogbegaafde leerlijngen pianoles heb gegeven via Miziekschool Amsterdam. Geen van allen had een bijzonder talent of zelfs bovengemiddelde aanleg voor muziek. Noten lezen en van blad spelen gaat bij deze kinderen nog moeizamer dan bij ” gewone” kinderen.
Misschien is het een punt om de hoogbegaafde kinderen te confronteren met een vak waarin ze wel een moeite moeten doen om vooruit te komen?
Met vriendelijke groeten,
Mirjam van der Veen
Docent piano
Interessant Mirjam. Dankjewel voor het delen van jouw persoonlijke ervaring. Mocht je het leuk vinden, je kunt dit artikel altijd eens doorlezen. https://giftedpeople.eu/hoogbegaafdheid-test/
Beste Adriënne,
Wat je schrijft klopt helemaal, alleen link ik mijn ‘non-conformiteit’ zelf nog steeds meer aan ‘uitzonderlijk eigenwijs’ zijn (en misschien ook wel erg irritant en lastig voor andere mensen, en in de laatste plaats voor mezelf) in plaats van aan hoogbegaafdheid. Het maakt in elk geval wel dat ik me vaak anders voel, dom ook wel. Want wie is nu zó eigenwijs, dat zij daardoor vaak alleen komt te staan? Dát kun je ook weer dom noemen..
Toch wil ik erg graag gewoon mezelf zijn en ‘mijn eigen gang kunnen gaan’ (wie dat nu precies is, of op welke manier dat nou precies gaat dan ook) dat ik altijd volhou, want ik mag er tenslotte ook zijn!
Hoi,
Heel leuk om jouw reactie te lezen.
Onlangs met mijn collega’s iets gaan drinken waarbij we een beetje de frustraties naar elkaar toe op tafel konden gooien. Eigenwijs! Dat was het label dat ik kreeg. En ik volg jouw mening hierover. Ik wil niet eenzaam zijn dus leer ik om mijn visie in een leuk kleedje te steken en het met veel humor af te geven.
Zie de waarde die je toevoegt aan de wereld, het bedrijf waar je werkt, de mensen om je heen. Zie je eigen successen als een succes, groot maar ook zeker de kleine. Realiseer je dat wat jij kunt echt niet vanzelfsprekend is en wees ook trots op wat je doet en kunt. Het is belangrijk om niet je eigenwaarde te koppelen aan jouw resultaten, maar wees niet blind voor je eigen resultaten. En als je dan een compliment krijgt, durf dan ook te geloven dat het compliment oprecht en helemaal terecht is.
Dag Adrienne,
Ik lees je blogs met heel veel interesse en kan soms bijna huilen omdat de herkenning zo groot is. Je informatie helpt mij enorm. Het zet mij aan het denken, het helpt mij om mijzelf beter te accepteren. De zelfliefde is zo gegroeid dat ik veel meer ontspannen ben, zelfverzekerder ben en voortdurend leuke nieuwe mensen tref, boeiende gesprekken heb, mij rijk voel. Dankjewel!
Dankjewel Petra voor je mooie woorden. Ik ga deze zeker delen in het team.
Hallo Adrienne,
Ik lees al jaren je blogs/mails en heel vaak lijkt het alsof je ze speciaal voor mij of over mij hebt geschreven. Bedankt.
Ik vroeg me af of deze meetups, met name die in Zwolle, ook toegankelijk is voor niet leden?
Groeten
Dankjewel Wilco voor je reactie. Nee de meetups zijn voor de insight deelnemers. Maar we hebben wel een Facebook groep, deze is vrij toegankelijk en hier zijn ook mooie vriendschappen uit ontstaan in het verleden.