We krijgen regelmatig van hoogbegaafden de vraag: ‘Hoe houd ik meer focus?’ Meestal gepaard met een lichte frustratie omdat ze wel weten dat ze moeten focussen, maar niet hoe. Wat nog vaak vergeten wordt, is dat focus volgt en dat het een vaardigheid is die getraind moet worden.
Je kunt focus vergelijken met een aanhangwagen. Achter een auto komt die gemakkelijk mee. Maar zet je de aanhangwagen los neer, dan blijft deze staan. Dat betekent ook dat wie er in de auto zit bepaalt waar de aanhangwagen naartoe gaat. Hoe beter jij weet waar je naar op weg bent, des te makkelijker je de aanhangwagen kunt sturen. Als je moeite hebt met focus houden, kan het dus simpelweg zijn dat er te veel onduidelijk is voor je rondom wat je wilt, wat er nodig is en wat de concrete acties zijn die je daarvoor te doen hebt.
Het kan ook zijn, en dat zien we zeker bij hoogbegaafden veel, dat je moeite hebt met focus houden omdat er zoveel is dat je interessant en leuk vindt. Dat is namelijk het tweede deel van de puzzel: afleiding voorkomen. Je kunt de focusformule dus eigenlijk als volgt zien:
Focus = Weten wat je te doen hebt + Afleiding voorkomen.
Focus kun je trainen
Naast weten wat je wilt en wat je te doen hebt, is focus houden ook nog een kwestie van oefenen. Hoe vaker je focus nodig hebt gehad en hebt gebruikt, des te beter je erin bent.
Een tijd geleden las ik het boek ‘Deep Work’ van Cal Newport waarin een mooie tip stond om te oefenen. De tip ging over jezelf bepaalde restricties opleggen. Wat er namelijk vaak gebeurt in het dagelijks leven is dat we een impuls krijgen en daar meteen op handelen. Hoe vaker we handelen op onze impulsen, des te meer we ons brein afleren om focus te houden.
Denk bijvoorbeeld aan het volgende scenario. Je bent iets aan het schrijven voor je wekelijkse blog over vuurvliegjes. En ineens bedenk je je dat er nog een speciaal soort vuurvliegjes is die heel zeldzaam is. Je opent je internetpagina en gaat op zoek naar welke dat ook alweer is. Je struint wat pagina’s af en na twintig minuten heb je het gevonden. Dat lijkt dan succesvol, maar je brein heeft veel moeite met switchen tussen verschillende zaken. Dat betekent dat zodra je weer verder gaat met schrijven je brein tijd nodig heeft om te schakelen naar deze activiteit. Daarmee heb je waardevolle focustijd verloren. Bovendien leer je jezelf aan dat afleiding positief is en het je een prettig gevoel geeft. Daarbovenop komt ook nog het risico dat je nog even snel social media checkt omdat je toch op het internet zit.
Het handelen op impulsen is funest voor het aanleren voor focus. Cal geeft daarom als tip om jezelf de restrictie op te leggen dat je bijvoorbeeld vijftig minuten gaat schrijven en daarna pas weer op het internet ‘mag’. Deze periode kan korter of langer zijn, waar het om gaat is dat je niet handelt op impuls, maar op de afspraak met jezelf. Als je veel op het internet moet zijn voor je werk, kun je de periodes dat je niet op het internet zit verkleinen. Je legt jezelf dus bepaalde kaders op. Of het nu om internetgebruik gaat, telefoongebruik of het klaarmaken van je lunch, train jezelf om dit te doen op geplande momenten in plaats van op impulsmomenten.
In het begin zul je dit misschien vervelend vinden omdat je het niet gewend bent. Je zult misschien juist meer moeite hebben met focus omdat je vooral bezig bent wanneer je dan het internet op mag of iets tussendoor mag doen. Dat komt dan omdat je die focus-spier nog niet genoeg hebt getraind. Juist door dit soort oefeningen ga je hier beter in worden en wordt de kwaliteit van je focus een stuk hoger. Je gaat dan merken in tijden dat je focus nodig hebt dat dit je makkelijker afgaat en dat geeft dan weer plezier.
Wat kun je doen?
Zorg dat je op de eerste plaats weet waar je focus voor nodig hebt. Wat is het dat je wilt doen of bereiken? Welk resultaat beoog je? Wat zijn de acties die daarbij horen? Hoe duidelijker je dit hebt, des te makkelijker het wordt om focus te houden.
Blijf jezelf erin trainen om je focus te houden. Ook als je al best goed bent in focus houden is het waardevol om dit te doen. Zo kun je bovendien de staat van Deep Work bereiken zoals Cal Newport beschrijft. En in die staat kun je productiever werken en mooiere resultaten bereiken.
—
Vind jij het moeilijk om focus te houden? Wat zijn jouw focustips? Laat je het weten onder deze blog?
Heb jij het e-book over hoogbegaafdheid al gelezen?
Dat kun je gewoon gratis aanvragen:
Yes, ik wil graag dat e-book! Je ontvangt dan ook de wekelijkse HB updates gemakkelijk in je mail
Comments 20
focus behouden was voor mij een moeilijk gegeven, en ik kon niet afwerken wat er van mij gevraagd werd,
ik heb er de laatste 8jaar zwaar op geoefend, door bijvoorbeeld kungfu lessen te volgen, heb ik geleerd
hoe ik deze focus-spier moet gebruiken, maar er is altijd marge voor verbetering, dus, blijven aan oefenen zou ik zeggen 🙂 🙂 🙂
Ik heb gelukkig een werk waar ik helemaal van de ene afleiding naar de andere kan stuiteren als ik er maar voor zorg dat na een tijd alle gestuiterde
taken eens afgerond geraken. helpt me ook voor gene meter vooruit als ik gedurig “verplicht” wordt om tegen een deadline te werken.
Is praktisch ook niet haalbaar doordat ik steeds informatie van derden nodig heb om verder te kunnen. Heb ik dan eindelijk eens voldoende om verder te kunnen dan wens ik dit ook af te ronden zonder andere afleidingen. dan ben ik super gefocust.
Mijn concentratiespanne is beperkt, als restverschijnsel na ziekte. Maar ik kan me op zich wel focussen. Ik moet dan helemaal ontspannen zijn. Wat helpt is als ik bezig ben met bijvoorbeeld het schrijven van een artikel, dat ik dan tussendoor even kan “ontluchten”, d.m.v. bijv. even op Instagram kijken. Dan kan ik mijn gedachten over het schrijven even laten bezinken. Vervolgens kan ik weer verder.
Ik richt me altijd op kleine, overzichtelijke taken. Bijv. wat schrijven betreft een alinea bijschaven, of achtergrondinfo opzoeken. Bij andere taken bijv. een item van mijn nieuwsbrief in de grondverf zetten. Ik hou hierbij steeds mijn eigen ritme aan.
Bij het geven van een workshop richt ik me volledig op mijn taak. Ik kom dan in een flow. Al mijn aandacht komt dan in het begeleiden samen. Na afloop ben ik dan ook helemaal leeg, maar wel zeer voldaan.
Author
Super dat je deze oplossing hebt gevonden. Zo zie je dat leven en werken op jouw voorwaarden je echt goed doet. Dankjewel voor het delen.
Ik herken de impuls en de neiging tot veel interessant vinden. Ik heb mezelf opgelegd om, in de huidige tijd van full time online werken, vooral met taken bezig te zijn. Mijn agenda en post it briefjes zijn leidend daarbij. Tussendoor, in de ingelaste pauzes, mag ik van alles gaan doen. En in die pauzes is er vaak geen sprake van focus maar dat is dan ook niet erg. Want ook dat is een feit …
Author
Super dat je dit zo doet!
Wat mij heel erg helpt is de “pomodoro” techniek (even Googlen). In het kort, wat je doet is dat je elke taak in blokken (pomodoro’s/tomaten 😉 ) van 20 minuten indeelt. Dan zet je een timer aan waarin je de volle aandacht hebt voor je taak. Na die 20 minuten heb je 5 minuten de tijd (weer timer) om aandacht aan je afleidingen te geven, enzovoort. Omdat 20 minuten gevoelsmatig niet lang is helpt het mij om afleidingen te negeren en om in een soort werk “flow” te komen.
Author
Dankjewel Jan, voor het delen van je tip. Super!
Mezelf programmeren door allerlei onaangenaam forcerende tijdslimieten of andere restricties opleggen om afleiding te willen voorkomen, bij mij werkt dat bijna altijd contraproductief. Dit omdat het voortdurend moeten onderdrukken van het feit dat het onaangenaam is best ook wel vermoeiend kan zijn met overmatige stress tot gevolg of gewoon omdat de verveling dan weer sneller toeslaat. Het doel en de weg daar naartoe interessant blijven vinden door in de juiste stemming te geraken geeft me langer focus. Door selectiever om te gaan met impulsen, op basis van gevoelsmatige intuïtie in plaats van uitgeperste logica, krijg ik meer energie en word ik rustiger, hetgeen allebei noodzakelijk is voor het beter volhouden van focus. Dan gaat dat meestal wel redelijk allemaal vanzelf.
Dit geldt ook helemaal voor mij; juist de innerlijk strijd bij door mezelf opgelegde restricties werkt tegen me. Accepteren dat ik snel afgeleid ben maar ook altijd gelijk weer terug kan naar waar ik mee bezig was haalt de druk van de ketel. Werken in een dynamische omgeving prikkelt zeker maar werkt voor mij ook juist beter dan een rustige omgeving.
Heel herkenbaar. Ik heb bepaalde technieken als Pomodoro wel eens geprobeerd, maar krijg daar heel veel stress van omdat het heel geforceerd aanvoelt. Ook zit ik soms juist wél heel erg in een flow en dan wil ik helemaal niet na zoveel minuten een korte pauze, want dan wil ik even goed gebruik maken van mijn flow. Ik accepteer ook dat ik die afleiding nodig heb, ik werk daarom bijna altijd met muziek op, en dan geen rustige pianomuziek, maar het liefst muziek dat ook een beetje mijn aandacht heeft. Meetings vind ik wel vaak lastig, daar wordt wel echt 100% focus verwacht en dat heb ik vaak niet, zelfs al ik iets heel interessant vind, ik vind het vaak saai om achterover te leunen en alleen te luisteren, zeker omdat ik het tempo ook vaak te traag vind. Ik merk dat ik dán juist heel vermoeid word door die ultrafocus, terwijl ik mijn energie houdt als ik meerdere dingen tegelijk doe.
Ja, ook voor mij heel herkenbaar – maar ik heb juist wél graag stilte, of eventueel rustige achtergrondmuziek (new-agestijl of klassieke muziek), anders word ik te veel geprikkeld.
Heel herkenbaar. Ik ben ook lang lid al van de en -en club. Een leuke maar zeer vermoeiende club. Inmiddels kan ik dat niet meer opbrengen gelukkig uiteindelijk. Ben dus veel meer aan het kiezen, en daardoor focussen. En plan lege tijd tussen het een en het ander. Dat helpt ook om niet te stressen en gefocust te kunnen zijn.
Vanuit rust kom ik tot veel meer en ook essentiële dingen.
Als laatste: Julia Cameron heeft geadviseerd elke ochtend 3 blaadjes vol te schrijven. Dat doe ik nu min of meer elke dag. Opdracht daarbij is dat je gewoon schrijft wat in je opkomt en door je hoofd zoemt en niet corrigeert terwijl je schrijft. Soort van dagboek waar je al je gedwarrel en impulsen lekker eruit gooit. Zonder doel. Nergens voor. Kun je daarna veel helderder focussen en wel relevante dingen doen.
Omdat je het gebabbel eruit gegooid hebt.
Na een paar maanden Nasr dat gebabbel van jezelf kijken, met mildheid, kan me dan wel weer essentiële inzichten opleveren.
Maar daar doe ik het dus niet voor. Petra
Ik schrijf sinds 2 weken iedere ochtend 3 pagina’s en ik merk dat ik nu al klussen doe die ik eerder alsmaar uitstelde (ja, jaren zelfs) of in zulke kleine blokjes verdeelde dat het er weer niet van kwam. Onder het motto ‘geen zin’. Gek genoeg helpt dat schrijven in de ochtend me om meer focus en wil te genereren in de dag. Alsof alle onrust er eerst ongecencureerd uit moet en de focus van wat ik wil dan helder wordt. En ik me minder laat leiden door de zgn. saboteur in me.
Author
Dankjewel voor het delen wat voor jou goed werkt. Fijn dat je nu bewuste keuzes maakt, het is inderdaad op den duur te vermoeiend, onmogelijk om alle ballen in de lucht te willen houden.
Herkenbaar wat je schrijft. Focussen en volharden is voor mij zoeken naar balans tussen efficiënt en effectief.
Author
Mooi geschreven!
Als ik eenmaal mijn aandacht ergens bij heb, dan is het zelfs moeilijk om de focus te verleggen. Ik kan zonder tijdsbesef heerlijk doorwerken en een hoop werk verzetten.
Maar het vinden van de focus is vaak lastig. Ik stuiter dan van de ene (belangrijke en onbelangrijke) activiteit naar de andere, of blijf juist passief omdat mijn drukke hoofd alle energie naar zich toe trekt.
Focus oefenen klinkt als een interessante oefening, ik denk wel dat ik me eerst ook bewust moet worden van de momenten dat ik me laat afleiden, want soms merk ik dat pas als ik al een eind ben afgedwaald.
Heel herkenbaar, Jenneke
Author
Precies, het is ook niet iets wat je in eens hebt, maar je moet het blijven oefenen, dan gaat het je steeds iets makkelijker af.