Wanneer ik mensen spreek die twijfelen aan hun hoogbegaafdheid, dan is dat meestal vanwege het intelligentie component; ‘ben ik wel slim genoeg, want ik heb mij zo vaak juist dom gevoeld’. Ik hoor dit zo vaak, dat ik het bijna als kenmerk van hoogbegaafdheid wil noemen.
Sommige hoogbegaafden herkennen zich in het kenmerkende voorlopen in de ontwikkeling op jonge leeftijd. Wellicht heb je ervaren dat school lange tijd “te makkelijk” was en dat je vooral zat te wachten tot de andere leerlingen bij waren. Maar het kan ook zijn dat je wel voorliep in je ontwikkeling, maar dat het werd verbloemd door iets anders, bijvoorbeeld een leerbelemmering.
Hoogbegaafd zijn en een leerbelemmering hebben, kan dat?
Lang werd gedacht (nu al wel minder) dat hoogbegaafdheid en een leerbelemmering, zoals dyslexie of dyscalculie, elkaar zouden uitsluiten. Maar het kan heel goed beide voorkomen. Het lastige is alleen dat als er sprake is van beide dat het in de schoolomgeving, en ook op later leeftijd nog, onopgemerkt kan blijven.
Als hoogbegaafde heb je een bovengemiddelde potentie en kun je op bepaalde vlakken bovengemiddelde resultaten leveren. Je hebt bovendien een sterk verlangen naar intellectuele uitdaging op een niveau dat past voor jou. Wanneer er sprake is van een leerbelemmering kan het je meer moeite kosten om mee te komen waardoor je als een gemiddelde leerling functioneert. Dan wordt zowel de hoogbegaafdheid als de leerbelemmering niet op tijd gesignaleerd.
Het kan ook zijn dat de hoogbegaafdheid is opgevallen, maar de leerbelemmering niet. Zeker in eerdere schooljaren kom je als HB’er vaak nog wel weg met bepaalde trucjes waardoor het niet opvalt dat er sprake is van bijvoorbeeld dyslexie of dyscalculie.
En als laatste variant kan de leerbelemmering wel zijn opgevallen, maar daardoor de hoogbegaafdheid niet. Een hoogbegaafde leerling met een leerbelemmering presteert op het te verwachte gemiddelde niveau, maar kan dus eigenlijk veel meer als er rekening wordt gehouden met de leerbelemmering. Pas op latere leeftijd komt dit aan het licht wanneer deze twee elkaar niet meer kunnen verbloemen. Tot die tijd is de betreffende HB’er helaas wel intellectueel ondervoed geweest.
De juiste ondersteuning bij hoogbegaafdheid en een leerbelemmering
Het is belangrijk dat er binnen het schoolsysteem duidelijkheid is over hoogbegaafdheid en dat dit net zo goed samen kan gaan met een leerbelemmering. Wanneer hier geen rekening mee wordt gehouden, dan word je als HB’er met een leerbelemmering namelijk onder je niveau bediend. Je kunt eigenlijk veel meer, maar het komt er niet uit omdat je de benodigde ondersteuning mist. Dat kan behoorlijk wat frustratie en demotivatie meebrengen en het is slecht voor je zelfbeeld.
Uiteraard heeft dit ook gevolgen op jouw leven als volwassene. Ik spreek vaak genoeg volwassenen met een leerbelemmering die er pas veel later achter komen dat ze hoogbegaafd zijn. Ondertussen hebben ze jaren gedacht dat hoogbegaafdheid uitgesloten was, want niet slim genoeg, etc. Maar ondertussen liepen ze wel tegen bepaalde valkuilen aan die hoogbegaafdheid mee kan brengen.
In onderwijsomgevingen valt nog veel te leren en te verbeteren als het gaat om hoogbegaafdheid. Daarom is het ook belangrijk om zelf oplettend te blijven. Voor jezelf en/of voor jouw kinderen. Lees hier meer over hoogbegaafdheid bij kinderen.
Wat kun je doen?
Onderzoek, lees, ontdek meer over hoogbegaafdheid. Hoe meer jij begrijpt over hoogbegaafdheid, des te beter je ook kunt zien of en welke rol het in jouw leven speelt en in de levens van de mensen om je heen.
Schuif hoogbegaafdheid niet te snel van tafel als er een paar dingen zijn waar jij je niet in herkent. Als HB’er zul jij je niet alle kenmerken herkennen. Binnen de groep HB’ers is namelijk veel diversiteit. Bovendien speelt de manier waarop je het onderwijs hebt doorlopen een grote rol in het jezelf “slim genoeg” vinden. Maar als je geen passend onderwijs hebt gehad, is jouw beeld onterecht negatief gekleurd ten opzichte van hoogbegaafdheid. Ook hierbij, als er kenmerken zijn waar jij je in herkent, ga er dan meer over lezen en onderzoeken.
Ik ben benieuwd, herken je dit? En hoe ga jij er mee om? Laat je het me onder de blog weten?
Comments 16
Dank voor deze site! Ik blijk een ‘niet opgemerkte’ HB-er mét behoorlijke dyscalculie…de jarenlange bijlessen maakten geen verschil. Talen, mensen, kunst, muziek en een zeer hoge sociaal-emotionele intelligentie, dat dan wel. Van Havo naar MBO en nu op mijn 37e doe ik 2 post masters tegelijk…met plezier en van een leien dakje… Ik heb dan ook een TGV+ hoofd…
Inmiddels binnen mijn werk veel vrijheid kunnen creeren om mijn talenten te kunnen combineren. En mijn oorspronkelijke, niet stimulerende omgeving over mijn recent ontdekte HB: oh ja, verbaast ons niets…
Voor mezelf nog een zoektocht hoe te landen in dit nieuwe (zelf)inzicht!
Hey Adrienne en anderen,
Dankjewel voor je blogs! In de ’t afgelopen jaar zijn tav HB steeds meer puzzelstukjes voor mij in elkaar gevallen. En ik val van de ene verbazing in de andere herkenning. Ook veel herkenning in de reacties van anderen. Dankjullie wel!
Zou zoveel willen benoemen dat ik bijna over m’n woorden struikel…
Ook ik was een dromerig kind, Potentie aanwezig maar ’t kwam er niet helemaal uit. Altijd tempo probleem, zoveel tranen en frustratie heeft ’t mij gekost. Met Havo examen op 1 na geen enkel examen binnen de tijd af gekregen. Later beseft dat ik wsl een leesdyslexie heb, dwz dat het langer duurt om informatie te verwerken.. Kon ik als volwassenen niet op getest worden.
Sowieso lijkt in deze maatschappij iets pas waar te zijn als een deskundige dat zo beoordeeld heeft. Als je er zelf mee komt wordt het vaak als betweterig gezien… Maar als alles verbloemd is door tegenstrijdige talenten en handicaps, missen deskundigen ook nogal eens het juiste beeld.. Met als gevolg dat het een lange eenzame weg is.
In de loop der jaren erachter gekomen dat ik zeker een HSPer ben (vergaand in de zin van helder weten, waardoor je ook vaak niet serieus wordt genomen).
Dat ik ADD heb wat na jaren therapie nooit aan de orde is gekomen, daarna werd ontkend en later uiteindelijk wel als NAO.
Het voelt dubbel en verdomd klote nu ik zelf weet dat ik zeer wsl HBer ben, maar het er niet uitkomt of wordt verbloemd.
Intelligentietest heeft het vroeger niet heeft aangetoond (ging ook om tempo, daardoor veel vragen niet af ).
Zelfs vrienden die ik gevraagd heb jouw e-book te lezen om te zien of ze mij daarin herkennen, niet eens de moeite nemen om het te lezen, aangezien hun vooringenomen idee over HB niet strookt met mij als persoon.. Al die dingen, maakt steeds opnieuw onzeker.
Want idd, ik ben chaotisch, heb moeite met prioriteiten, heb meer tijd nodig..mn kennisgeheugen is niet goed. (M’n ervaringsgeheugen daarentegen is des te beter) . Ik lees langzaam en kan informatie die ik lees niet goed verwerken. Vaak moet ik blzden 5 x overlezen…
Maar iid ik ging laat praten als kindje, maar volgens mijn moeder wel direct met volzinnen.
Als ik een training volg, stel ik vragen die trainer soms bijna irriteert,… omdat ik al vooruit loop op de stof die hij/zij nog wil behandelen.. (even wachten, je loopt op dingen vooruit, daar kom ik straks op)
Of idd, ik ben zo geneigd te denken in het oplossen van problemen, of verbeteren van een situatie (niet om m’n eigen ego op te krikken of uit betweterigheid, zoals mensen denken), maar omdat ik de hele situatie of het bedrijf belangenloos naar een hoger plan wil tillen. Het maakt mij niet uit of ik dat heb bedacht of anderen…
Alleen anderen bedenken het niet! Zitten zo vaak vast in oude structuren en protocollen, lijken alleen in hokjes, ipv out of te box te kunnen denken..
Maar daardoor steeds maar weer me onbegrepen of afgewezen te voelen.
De weg is lang. Langzaam begin ik de wijze waarop andere mensen denken te snappen, wat idd kan helpen om in deze maatschappij te overleven.
En tussendoor zie ik mezelf steeds helderder. Wie ik ben en wat ik kan. Ondanks dat ik m’n plekje nog niet gevonden heb in deze maatschappij en abeids ongeschikt ben.. Adrienne, jouw blogs en ervaringen van anderen helpen me enorm. Ik ben niet gek! Ik zie steeds meer mijn unieke combinatie van kwaliteiten en en hoe bijzonder ik eigenlijk ben. En dat ik de wereld wat te bieden heb. Anderen kunnen dit wsl pas zien, als ik het zelf eerst helemaal geloof!! ????
Ik wens iedereen op dit pad ongelooflijk veel succes en de moed om niet op te geven.. maar door te gaan en geloof in je zelf te houden!
Lieve groet, Iris
Op mijn rapport lagere school stond dat de vogeltjes buiten interessanter waren dan de lessen. Maar alleen bij het onderwerp ‘percentages’ brak het angstzweet me uit. Meer nog dat ik me niet kon concentreren vanwege het gekwek om me heen dan dat ik het echt niet snapte. MAVO advies kreeg ik. Eenmaal in de brugklas ging ik los. Bij de vakken waar ik goed in was, kreeg ik VWO advies, bij de andere HAVO. Ik koos VWO maar bleef in de vierde zitten en ‘zakte toch af’ naar HAVO. Uiteindelijk haalde ik dat maar formeel gezien is dat het enige diploma dat ik ooit haalde. Inmiddels heb ik een goed lopend bedrijf met zeven man/vrouw personeel en heb ik een manier gevonden om mijn hoogbegaafdheid een kans te geven. Pas toen dochterlief getest werd een driekwart jaar geleden vielen er pas wat kwartjes. Of rijksdaalders, hoe je het ook maar noemt. Een vriendin zei altijd ‘Jij bent al met oplossingen bezig, terwijl anderen nog niet eens aan het probleem toe zijn.’ Dat was de spijker op z’n kop en klopt nog steeds als een bus. En nog steeds ben ik geen ‘student’ maar leer ik door te doen en te ervaren. Ik word doodongelukkig van boeken maar heb een vreselijke honger naar kennis. Ik luister, ik lees, en vorm mijn eigen mening, maar zit nog steeds niet achter te boeken. Managementboeken staan verloren in de kast, ik ben een vrouw van de praktijk. Dat is mijn manier van leren en ben daar nog steeds retegoed in.
Heel interessant wat je allemaal schrijft, maar of ik HB ben , weet ik nog niet.
Kon vroeger wel goed leren en heb op latere leeftijd een HBO studie gedaan omdat anderen zeiden
dat ik dat best kon. Ik voel me er goed bij wat ik bereikt heb in mijn leven.
Het is allemaal zó herkenbaar. Ik was een “matige MAVO leerling”. Maar was vooral jaloers op de kinderen in de klas die heel makkelijk goede cijfers haalden. Dat wou ik ook, maar ik blokkeerde als ik moest leren. Sterker nog, ik kon helemaal niet leren. Er werd door mijn omgeving ook niet naar gekeken. Ik ben nu 45, eigenlijk niks afgemaakt, altijd onderpresteerder geweest en tot op de dag van vandaag denkend: ik had nu rechter bij de Hoge Raad moeten zijn, of een verdomd goede strafpleiter, of een andere universitaire studie moeten afronden. Ik heb nooit de theoretische kennis meegekregen. Vanuit huis ook niet. Cultuurarm opgevoed, heel beschermend, nooit kijkend naar wat goed voor MIJ was. Mee gaan met het grote geheel. Nooit wat afgemaakt, altijd denken dat ik knettergek was als ik in een groepje stond te praten tijdens een feestje. Me afvragend: zijn die mensen nou zo dom of ben ik echt knettergek? 6 stappen vooruit lopend en pratend. Zo vermoeiend. En als ik ook maar met iemand nu praat over HB, dan zeggen ze allemaal: ja, maar ik heb of kan dat ook , of: “nee jij hebt de MAVO gedaan dus dat kan helemaal niet”. Voor mijn gevoel heb ik pas rust als ik wel een universitaire studie kan afronden. Het gevoel dat ik mezelf kan bewijzen: zie je nou wel, de wereld is gek, niet ik.
Dat wordt dan wel de Open Universiteit denk ik. Mijn man is jurist, hulp genoeg maar evengoed: ik zou moeten “leren leren”. Wie gaat mij dat op 45-jarige leeftijd nog bijbrengen?
De wil is er… wat zal ik doen? Het aan mezelf bewijzen? Of niet…
Hey Nic.
Het leren te leren herken ik en ik heb gewoon eerst iets simpels ( cursus)gedaan en als dat goed ging mocht ik een echte opleiding doen!
Ik werd naar het LHNO gestuurd omdat ik niet kon rekenen. Gelukkig moest ik van mijn ouders naar de MAVO.
Ik kan nog steeds niet hoofdrekenen, verder dan 10×10 wordt echt ingewikkeld ????
Maar uiteindelijk wel VWO gedaan met een bêta-pakket (wisA+B, natuur, schei en bio). Zonder er voor te leren…
Ik vond dat toen normaal, want ja, ik had al MAVO en HAVO gedaan… Dus met die ‘voorkennis’ kon ik ook wel het VWO, ook al ging ik van HAVO-5 naar VWO-6…
Inmiddels heb ik steeds meer twijfels of dat traject wel zo ‘normaal’ was.
En begin ik steeds meer te geloven dat ik misschien toch wel HB ben…
Een HB-er die niet kan hoofdrekenen…
iets andere beperkingen, maar wel hetzelfde principe:
Vanaf babyleeftijd slechthorend geweest. Vanwege ‘normale’ ontwikkeling pas op 3 jarige leeftijd daar behandeling voor gekregen
op de basisschool verminderde visus, maar omdat ik wel wist wat er op het bord stond, is dat ook pas laat ontdekt.
Dit zijn grote herinneringen uit mijn kindertijd, de dag dat ik kon horen (wat een herrie overal!) en de dag dat ik een bril kreeg, en ontdekte dat daken uit losse dakpannen bestonden, en bomen uit losse blaadjes etc.
Als ik uit eigen ervaring en de ervaringen van meerdere hoogbegaafden uit mijn kennissenkring ontdekt heb is dat onderwijs intellect verlaagd (het woord ‘onder wijs(heid)’ zegt het zelf al!) en mensen conditioneerd en voorbereid op een leven in slavernij.
Het brein shift feit en fictie (vandaar dat lesstof erin “gestampt” dient te worden. Ook het oneindig herhalen maakt geen feit alleen een herkenning.)
Als onderwijs, een scholing als voorbereiding op het leven na de verplichtte deelname aan het onderwijs systeem zou zijn, zou eenieder na zijn of haar 17 levensjaar in staat zijn een beroep te beoefenen Ipv een schuld aan te moeten gaan om een scholing te volgen om een vak te leren waarmee inkomen te werven zijn en de schuld af te betalen.
Een zogenaamde leerbelemmering is wellicht een soort ingebouwde beveiliging om conditionering te voorkomen.
Het is zeker herkenbaar. De tegenstrijdigheid die je dan ervaart.
Sinds kort weet ik dat mijn leerbelemmering gerelateerd is aan ADD, hetgeen pas onlangs (ik ben nu 48!) bevestigd werd.
Nu ik sinds een maand medicijnen gebruik, ziet de wereld er een stuk overzichtelijker en uitnodigender uit; ervaar ik onder andere meer structuur en overzicht, daardoor minder uitstelgedrag, en kan ik opgeslagen informatie makkelijker en sneller weer boven water halen.
Diep van binnen wetende dat ik HB was/ben, maar door de ADD werd dit wel eens in twijfel getrokken (vooral door mijzelf :)). Want mijn prestaties strookten niet met mijn denken…. zoiets.
Het lijkt of alles nu eindelijk gaat stromen. Ik kan nu meer genieten van de vele positieve kanten van hoogbegaafd zijn en die capaciteiten nu ook letterlijk en figuurlijk ‘in de praktijk kan brengen’.. Mijn leus en advies bij deze: Laat je leerbelemmering je niet van de ‘wijs’ brengen 🙂
Dankjewel voor je blog!!
Hai Marjolein,
Zeer herkenbaar wat jij schrijft. Als ik lees dat jij zulke positieve ervaringen hebt met de ADD medicatie, ben ik geneigd het misschien toch eens te willen proberen.. Wat slik jij? Alvast bedankt!
Author
Ik zeg heel eerlijk, ik raad het gebruik van medicatie altijd af. Het onderdrukt namelijk o.a. ook de emotionele huishouding en hoewel het een aantal dingen wellicht makkelijker maakt, brengt het ook negatieve gevolgen mee.
Is het functioneren op gemiddeld performaal vermogen ook een leerbelemmering, wanneer je verbaal wel hoogbegaafd bent? En, hoe hier dan mee om te gaan? Door de verbale intelligentie wordt hier vaak overschat door docenten, waardoor er bij de leerling veel frustratie komt bij het uitvoeren van de taak of opdracht. Er komt immers niet uit wat de leerling had verwacht.
Author
Dat is geen leerbelemmering, maar zoals ik je lees, klinkt het als de kenmerkende asynchrone ontwikkeling. Wellicht interessant om in te verdiepen :).
Bij mij is er meermaals vermoeden uitgesproken dat ik hoogbegaafd zou kunnen zijn maar dingen die in dit artikel naar voren komen doen me weer twijfelen. Als kind had ik helemaal geen behoefte aan kennis en uitdaging. Ik liep eerder achter dan voor en bleef lang kinderlijk. Nu is pas op mijn 28 ADD/ADHD vastgesteld; een concentratiestoornis waarbij ook de hersenen trager ontwikkelen. Ik kan me dan ook herinneren dat ik op de basisschool alleen maar zat te dromen. Ik ben op de middelbare van vmbo>havo>vwo gegaan. Overal haalde ik dezelfde cijfers met amper inspanning. VWO niet gehaald omdat ik ziek werd. Op hbo merkte ik dat ik behoefte had aan uitdaging. Ik werd opstandig, ongeduldig en verveelde me zo erg dat ik met elke studie binnen een half jaar stopte. Eerst werd dit verklaard door adhd, maar nu komen er meer vermoedens. Ik merkte dat ik dingen al ver door had voor de rest en als ik ook maar half dacht dat ik iets al snapte kon ik mijn aandacht er niet meer bij houden. Elke leraar vond me uitzonderlijk slim en had hoge verwachtingen maar ik haakte al snel af. Ook op het werk had ik het gevoel dat ik explodeerde als er geen stimulatie was. Mijn hele leven sinds ik van de middelbare school af ben is een aaneenstapeling van verveling en frustratie. Ik heb aan de ene kant vertrouwen in mezelf en aan de andere kant twijfel ik ook enorm aan mezelf omdat ik het nooit waar lijk te kunnen maken. Dit lijkt ook zo’n contrast met mijn kindertijd; het meisje dat alleen maar zat te dromen en overal maar achteraan hobbelde in een waas.
Ik ben nu dus ook behoorlijk vastgelopen in mijn leven en weet niet meer wat ik nog kan proberen. Kan het toch dat ik hoogbegaafd ben?
Ik herken mij in heel veel van wat jij vertelt. Mijn jeugd en schoolcarrière zijn ook niet soepel gelopen door negatieve omstandigheden in het gezin. Daardoor liep ik een paar jaar geleden ook vast. Ik ben verbaal ook heel sterk, ik spreek drie talen en begrijp er vier. Maar bij mij komt er nog bij dat ik sociaal-emotioneel heel sterk en zelfs te gevoelig ben. Dit zorgt ervoor dat ik een sfeer al heel snel kan aanvoelen in zen ruimte of bij personen individueel. Dit zorgt ook soms voor extreem emotionele uitbarstingen in mijn jeugd. Nu heb ik geleerd om sit te controleren en te sturen. Wil niet zeggen dat het mij altijd lukt, maar ik moet wel, want mijn dochter van 5 is letterlijk een mini-me. Dus ik zie het als mijn taak om haar al op jonge leeftijd te leren sturen en ermee om te gaan. Loopt niet van een leien dakje, maar via haar leer ik heel veel over mezelf. Door haar zijn ook mijn ogen open gegaan en ben ik er wat mee gaan doen. Ik ben terug gaan studeren. Als ik heel talig ben, dan kan ik het maar beter benutten. Daarom volg ik nu een studie docent Nederlands 2e graads. Het is het een goeie beslissing geweest, want het daagt mij uit aan alle kanten! Deze beslissing heb ik genomen na gesprekken met een praktijkondersteuner bij de huisarts en een traject bij een gedragstherapeut. Het gaf heel veel inzicht in mezelf en in mijn dochter. Ik hoop dat je er wat aan hebt aan mijn ervaringen.