Inmiddels hebben we bij Gifted People al veel mensen voorbij zien komen die zich herkennen in hoogbegaafdheid en hebben we mooie gesprekken met hen mogen voeren. Interessant is dat we (naast de overtuiging ‘Ik ben niet slim genoeg’ of de gedachte ‘Ik heb het gevoel dat er iets mis is met mij’) vaak de opmerking horen: ‘Ik weet dat ik meer kan, maar ik ben te lui’.  

Als we doorvragen op deze laatste (‘Waarom vind je dat dan?’) komen er antwoorden als ‘Ja, als ik iets niet nuttig vind, dan doe ik het niet’ of ‘Soms kan ik me ergens gewoon echt niet toe aanzetten, ook al weet ik dat het gedaan moet worden.’  Grappig is wel dat als we het dan hebben over iets wat hun interesse oproept, dat er dan een dynamische, gedreven aanpakkers-mentaliteit op tafel komt. Dan wordt ineens het vuur aangewakkerd. Dan is er geen sprake meer van luiheid. Eerder een energiebom die vrijkomt. 

Je kunt het wel, maar je doet het niet 

Rondom hoogbegaafdheid hangt nog vaak het succesbeeld. Dat je als HB’er altijd(!) succesvol bent in alles(!) wat je doet. En dat je altijd(!) doet wat er gedaan moet worden. Als je op jonge leeftijd al een bepaalde potentie hebt laten zien, heb je wellicht van je omgeving de vraag gehad: ‘Je kunt veel meer, we weten dat je het kunt, maar waarom doe je het niet?’ Misschien heb je zelfs ook regelmatig het verwijt gehad dat je te lui bent. Of heb je dat jezelf vooral verweten. 

Deze overtuigingen en gedachten draag je vervolgens met je mee en gaandeweg wordt het een soort waarheid die je over jezelf communiceert. Ook kan het een excuus worden om bepaalde stappen in je leven niet te zetten: ‘Ja, weet je, ik ben daar gewoon te lui voor.’ 

Veel hoogbegaafden die zich wel herkennen in kenmerken van hoogbegaafdheid, maar moeite hebben gehad met het in beweging komen en het laten zien van hun potentie, gaan bovendien twijfelen aan hun eigen hoogbegaafdheid. Want: ’Als ik hoogbegaafd was, dan zou ik dit toch gewoon kunnen doen?’ 

Niet in beweging komen is niet gelijk aan lui 

Het is interessant om bij jezelf te onderzoeken waar dat vandaan komt, die luiheid, of eigenlijk het idee dat je lui bent. Meestal komt het namelijk voort uit een opgestapelde ervaring van het niet in beweging komen terwijl je weet dat je dat eigenlijk wel zou moeten doen. Maar wat ligt daaronder? Is het misschien dat je het niet als nuttig ervaart? Heeft het niet je interesse? Heb je er geen drijfveer voor? Voelt het te groot, te onduidelijk of te onoverzichtelijk voor je? Is het niet belangrijk of urgent genoeg voor je? 

Het niet in beweging komen kan verschillende oorzaken hebben. Dus voordat de conclusie op tafel komt van ‘Ik ben te lui, en zo ben ik nou eenmaal’, geef jezelf eens het voordeel van de twijfel. Zie dat je niet lui bent, maar soms lui doet. Dat je meer moeite hebt om met bepaalde dingen in de actiemodus te komen. Want aan de andere kant, als je ernaar opzoek gaat, kun je ook genoeg voorbeelden vinden in je leven waarin je niet lui was. Momenten waarop je hebt doorgezet. Momenten dat je iets wat op jouw bord lag juist volop hebt aangepakt. 

Lui zijn is soms efficiënt  

Soms is lui zijn ook een heel efficiënte strategie. Ik ken genoeg hardwerkende succesvolle hoogbegaafden die zichzelf ontzettend lui vinden, maar eigenlijk juist slim werken. Door met zo min mogelijk moeite zoveel mogelijk voor elkaar te krijgen. Of door dingen die ze niet graag doen aan anderen over te laten. Of door steeds uit te zoeken hoe dingen makkelijker kunnen worden uitgevoerd.   

Wat kun je doen? 

Onderzoek waarom je vindt dat je lui bent en kijk wat daar achter zit. Wat is de oorzaak van deze luiheid? En is dat luiheid, of speelt er iets anders? Noem jezelf niet te snel lui want de kans is groot dat je jezelf daarmee tekortdoet en een negatieve gedachte creëert die niet bijdraagt aan jouw groei. 

Weet dat als er iets gedaan moet worden, maar er ontbreekt helderheid over het hoe of wat, dat het moeilijk is om in beweging te komen. Vanuit helderheid over wat er precies gedaan moet worden en wat het gewenste resultaat is, kan beweging ontstaan. Als je grote dromen en plannen hebt, zorg er dan voor dat je dit in kleinere stukken kunt opdelen. 

Herken je dit? Vind jij jezelf lui? Laat het weten onder de blog! 

 —