Hoogbegaafdheid is geen garantie voor succes. Sterker nog, soms levert het meer “ellende” op dan plezier. Het IHBV (Instituut Hoogbegaafdheid Volwassenen) deed onderzoek naar de factoren die veroorzaken dat hoogbegaafden zonder werk komen te zitten en de factoren die belemmeren bij het vinden van een (nieuwe) baan.
Gemeenschappelijke factoren hoogbegaafden op werk
Er werd in het onderzoek gekeken naar de mate waarin er (gemeenschappelijke) factoren te benoemen zijn waardoor hoogbegaafde volwassenen zonder werk komen te zitten. Hieruit kwam voort dat de belangrijkste oorzaak de persoon zelf is. Minstens de helft van de ondervraagden gaf aan de relatie tussen hun arbeidsloze situatie en hun hoogbegaafdheid te voelen. Hoogbegaafden benoemen dat zij tijdens hun werk o.a. worden belemmerd vanwege hun perfectionisme, onzekerheid, gebrek aan focus, overprikkeling, moeite met communicatie en gebrek aan gelijkgestemden.
Op de tweede plaats komen zaken als aard en niveau van het werk, de leidinggevende en de organisatie naar voren. Problemen ontstaan vooral als het niveau van uitdaging te laag is of als het werk niet als zinvol wordt ervaren. In de omgang met de leidinggevende kan een verstoorde relatie zijn ontstaan vanwege het onbegrip tussen de hoogbegaafde en de leidinggevende. Er kan sprake zijn van een conflict en/of de hoogbegaafde wordt gezien als een bedreiging.
Daarnaast werd er in het onderzoek gekeken naar gemeenschappelijke factoren waardoor het de hoogbegaafde volwassenen niet lukt om (nieuw) werk te vinden. Ook hierbij gaven de respondenten aan dat de belangrijkste factor de persoon zelf (en de hoogbegaafdheid) is. Veel genoemd als belemmerende factor is de gezondheid, naast fysieke zaken ook psychische klachten. Burn-out, depressiviteit en overspannenheid worden regelmatig genoemd.
Andere veelgenoemde factoren zijn de arbeidsmarkt, de inhoud/aard van het werk, de opleiding en privéomstandigheden. Het vinden van een match met het werk en de sollicitatieprocedures zijn vaak niet eenvoudig voor hoogbegaafden. Dit kan liggen aan moeizame communicatie als gevolg van verschillende communicatiestijlen, als ook introversie, bescheidenheid, faalangst, onzekerheid, zichzelf niet kunnen verkopen en dergelijke. Ook vaak genoemd zijn bore-out, dingen zijn saai, uitdaging nodig, verveling, gek van onlogische procedures en dergelijke.
Niet afronden van een opleiding
Omdat hoogbegaafden in het onderwijs soms vastlopen en regelmatig hun opleiding niet afmaken, zoals ook in dit artikel wordt beschreven, worden de veelzijdigheid, creativiteit en veelheid aan capaciteiten zonder het bijbehorende diploma gemakkelijk voorbij geschoven. Zelfs als de betreffende hoogbegaafde zichzelf via andere banen of via zelfstudie tot op hoog niveau heeft ontwikkeld.
Uit het onderzoek kwam verder voort dat de belangrijkste drie behoeften om (weer) aan werk te komen coaching, uitbreiding van het relevante netwerk, sociale contacten (gelijkgestemden) en het volgen van een opleiding zijn.
Download hier het volledige rapport: https://ihbv.nl/wp-content/uploads/2017/01/Rapport-Hoogbegaafde-Volwassenen-Zonder-Werk-v1.00.pdf
Heb jij mijn E-book over hoogbegaafdheid al gelezen?
Die kun je hier gratis aanvragen!
