Veel hoogbegaafden komen erachter dat ze hoogbegaafd zijn omdat ze ergens tegen aanlopen. Ze gaan op zoek om antwoord te vinden op vragen als ‘Waarom voel ik mij zo anders’, ‘Waarom denk ik zo anders?, Is er misschien iets mis met mij?’ Of in de zoektocht naar informatie over hoogbegaafdheid voor hun kinderen die vastlopen, komen ze erachter dat ze zichzelf wel heel erg herkennen in de kenmerken.
Vaak gaan we ook pas op zoek als er iets niet goed gaat. Daarom wordt er rondom het kunnen herkennen van hoogbegaafdheid ook veel gecommuniceerd over de problemen die ermee kunnen samenhangen.
Hoogbegaafd zijn zonder problemen, kan dat?
Gelukkig komen wij bij Gifted People ook vaak genoeg hoogbegaafden tegen die zich herkennen in de kenmerken van hoogbegaafdheid, en in een grotendeels passende omgeving zijn opgegroeid. Deze hoogbegaafden hebben hun leven zo ingericht dat het goed past en op jonge leeftijd al de juiste voorwaarden voor zichzelf gecreëerd waardoor ze enigszins makkelijk door de schoolperiode heen zijn gekomen.
Als je voor jezelf een manier hebt gevonden om goed mee te functioneren in verschillende omgevingen in lijn met wie jij bent, zul je weinig problemen ervaren op gebied van studie of werk. Al kun je wel ervaren dat bepaalde dingen in je werk “te makkelijk” zijn. Net als dat je in omgevingen met weinig gelijkgestemden nog steeds zult voelen dat je net iets anders bent. Je vindt het misschien moeilijk om hechte relaties op te bouwen. Je merkt dat je sneller denkt dan de meeste mensen om je heen. Maar dat staat je dan niet echt in de weg en het belemmert je ook niet in je werk of studie.
Als je genoeg gelijkgestemden om je heen hebt, zul je ook dit bovenstaande niet of nauwelijks ervaren. Vaak wordt er dan meer herkenning gevonden in het interne proces: een hoofd dat nooit stil staat, de eindeloze ideeënfabriek, de snelheid waarmee je verbanden kunt trekken, het intens voelen, de diepere prikkelverwerking, etc.
Hoogbegaafdheid is in ieder geval dus geen garantie voor vastlopen in werk, school of je leven, maar het is ook geen garantie voor succes.
Hoe word je dan een succesvolle hoogbegaafde?
De definitie voor succes is natuurlijk voor ieder net weer iets anders. Voor mij betekent succes bijvoorbeeld dat je een leven leeft dat past bij je blauwdruk. Een leven waarbij je jouw potentie benut, voldoening haalt uit wat je doet en jezelf kan blijven ontwikkelen.
Wanneer ik het heb over succesvolle HB’ers heb ik het dan ook over hoogbegaafden die positief in het leven staan en doen in lijn met wie ze zijn.
Om op die manier succes te ervaren, is het nodig om de kwaliteiten en kenmerken van hoogbegaafdheid in te zetten zoals het past voor jou en de weg die je te gaan hebt. Kenmerkend voor succesvolle hoogbegaafden is dan ook:
- Ze doen iets waar ze in geloven, plezier in hebben, achterstaan en waarbij ze zichzelf verder kunnen ontwikkelen in lijn van hun eigen levensvisie.
- Ze ervaren veel vrijheid, autonomie, verantwoordelijkheid in hun werk en zijn vooral bezig met creëren, innoveren en/of complexe vraagstukken. Dit is vergelijkbaar met kenmerken van het ondernemerschap.
- Ze hebben een directe omgeving waarin ze begrepen, gesteund en intellectueel uitgedaagd worden en die hen stimuleert hun eigen pad te gaan, ook al is dit anders dan “gemiddeld”.
- Ze zorgen goed voor zichzelf en ze leven bewust en met intentie.
- Ze hebben weinig problemen ervaren op school/opleiding omdat ze dit op hun eigen wijze hebben kunnen doen, of omdat het hun interesse had, of omdat het paste bij hun gewenste toekomstbeeld.
Wat kun je doen?
Het belangrijkste is dat je begrijpt wat jij nodig hebt en dat je de juiste inzichten hebt over jezelf. Dan kun je gaan doen wat past bij jouw levensvisie, missie en waarden en wat jou vooral energie geeft. Daarmee neem je jouw plek in de samenleving in en blijf je dicht bij jezelf.
Als hoogbegaafde ben je anders, je hebt een andere kijk op dingen en een eigen weg te gaan. Dat betekent dat je als succesvolle hoogbegaafde goed moet zijn in het trekken van je eigen plan. Dat je ongeacht wat anderen doen, luistert naar wat jij denkt dat er gedaan moet worden. En dat je daar ook de ruimte voor krijgt en neemt.
Zie hoogbegaafdheid vooral niet als iets wat lasten en problemen meebrengt. Zie het als een onderdeel van wie jij bent en vraag jezelf af: ‘Hoe kan ik de kwaliteiten die hoogbegaafdheid meebrengt zo goed mogelijk inzetten?’ Leer jezelf daarin kennen. Weet wat jij nodig hebt.