Toen ik voor het eerst helemaal op mezelf ging wonen, kon ik er superonrustig van worden als de postbode zou komen en ik nog niet gedoucht en uit mijn pyjama was. Alsof ik dan door de mand zou vallen, gezien zou worden als iemand die veel te laat uit bed kwam, of als een luiaard en als iemand die de boel niet op orde heeft. Dus zorgde ik ervoor dat ik elke dag al vroeg op de dag klaar was om mensen op bezoek te krijgen, of de deur open te doen voor de postbode. Ook al gebeurde dat bijna nooit, want zoveel bezoek kreeg ik niet.
Voor mij was blijkbaar een belangrijke ongeschreven regel dat ik altijd goed voor de dag moest komen en dat ik de boel op orde moest hebben.
Toen Harm en ik een paar jaar geleden verhuisden naar de plek waar we nu wonen, bemerkte ik bij mezelf weer zo’n regel. We moesten even snel naar de supermarkt voordat deze ging sluiten en ik zei: ‘Ik kan niet mee, want ik heb mijn pyjamabroek al aan’. Waarop Harm antwoordde: ‘Dan houd je die toch aan’. Na eerst kort tegenstribbelen, want: ‘Nee dat kan echt niet’, dacht ik: ‘Ja, waarom ook eigenlijk niet?’. Dus stapte ik met pyjamabroek en al de auto in.
Eenmaal aangekomen bij de supermarkt, vielen mij twee dingen op. Het eerste is dat volgens mij niemand doorhad dat ik mijn pyjamabroek nog aan had. En als ze dat wel hadden gezien, keken ze niet alsof ze dat raar vonden. Het tweede is dat ik mezelf er ook ineens bewust van werd hoe weinig mensen hun best doen op hun supermarkt-outfit. En dat voelt eigenlijk best wel bevrijdend. Heel eerlijk vond ik het best wel positief verassend om in de supermarkt te staan met wat voor mij voelde als een rebellerende daad tegen mijn eigen opgelegde regel van: ‘Ik mag niet in mijn pyjama naar de supermarkt’.
Als hoogbegaafde zul je merken dat je vanuit het kenmerkende ‘hoogbewust zijn en de lat hoog leggen’, jezelf soms best wel wat opmerkelijke regels oplegt. Het is dan ook interessant om eens te gaan onderzoeken aan welke regels jij jezelf allemaal bewust en onbewust houdt. Bijvoorbeeld de regel: ik moet er altijd goed uit zien als ik de deur uitga. Of de regel: als iemand belt moet ik altijd opnemen. Of: ik moet altijd binnen twee uur reageren op e-mails en elke dag sporten en mediteren.
Wanneer je die regels in zicht hebt, kun je ook zien waar je jezelf beperkt en in de weg zit. Je kunt jezelf gaan afvragen of een regel wel echt nodig is.
Het hebben van deze regels is overigens niet per definitie slecht. Ze geven ook aan wat je belangrijk vindt. Je hoeft daarom niet al je ontdekte regels te gaan omgooien of heel hard je best gaan doen om al die regels uit je leven te krijgen. Het gaat er meer om dat je er mee kunt spelen door, bijvoorbeeld, een pyjama-experiment te doen en te voelen hoe het is om jezelf even niet aan je eigen opgelegde regels te houden.
Je mag je eigen regels best af en toe even breken, alleen al om te zien dat de wereld dan niet vergaat. Daarmee zorg je er ook voor dat die regels niet te zwaar worden en daarmee je leven niet te zwaar gaat voelen. En in plaats van regels, kunnen ze dan eerder als richtlijnen voelen.
Welke regels leg jij jezelf op? Welke zijn eigenlijk vooral beperkend? En met welke regels ga je deze week eens spelen?
–
PS. Volgende week staan er weer een aantal gratis masterclasses gepland over hoogbegaafdheid. In de introductie masterclass over hoogbegaafdheid ontdek je meer over de drie hoofdkenmerken, het verschil met HSP en over bepaalde valkuilen die je als hoogbegaafde kunt ervaren. Aanmelden kan hier.
Heb je de introductie masterclass al gezien? Dan is de masterclass ‘Van Last naar Gave’ interessant voor je. In deze masterclass ontdek je waarom je als HB’er nadelen van je hoogbegaafdheid kunt ervaren en wat er nodig is om meer de voordelen te gaan ervaren.
–
Heb je het e-book over hoogbegaafdheid al gelezen? Dat kun je hier gratis aanvragen: e-book: ‘Hoogbegaafdheid het is meer dan je denkt’. Je ontvangt dan ook de HB-updates gemakkelijk in je mail.
Comments 36
E-mail is post, die niet via de fysieke brievenbus komt, maar via de electronische brievenbus. Maar het blijft gewoon post. Ik behandel e-mail dus ook net als fysieke post. Ik kijk 1 keer per dag in mijn brievenbus. Dan handel ik mijn e-mail af volgens David Allen’s principe in zijn boek “Getting things done”.
E-mail is er niet voor spoedberichten, dan belt men mij maar.
🤓 Volgens mij is er geen verschil tussen ocd en het aan zelf bedachte regels moeten voldoen?
Ja herkenbaar maar vanuit hoe heurt het… ik vind dit vooral cultuur gebonden. Onze calvinistische cultuur dus want ledigheid is des duivels oorkussen.
Ik denk niet zozeer dat dit met hoogbegaafdheid te maken heeft maar meer met de sociale omgeving waar we allemaal inzitten, niemand wil graag ergens op afgewezen worden want sociale uitsluiting betekent heel kort door de bocht gezegd (vroeger) je dood… zonder je “stam” kun je niet overleven
Dankjewel voor je reactie Pauline.
Dat ‘ik moet op orde zijn voor andere mensen’ lijkt me meer iets dat hoort bij vrouw zijn dan bij hoogbegaafdheid, en het aan zelf bedachte regels moeten voldoen lijkt me weer iets voor autisme; maar goed, what’s in a name …
Ik had dat tweede heel sterk rond mijn 4e levensjaar. Dingen moesten per se op een bepaalde manier. Later had ik vooral regels om dingen *niet* te doen – vooral, om sociale gelegenheden mee te mijden. Mijn verlegenheid werd vaak tot principe. Liever alleen dan meedoen aan dingen waar ik niets voor voel.
In mijn studententijd was ik het meest alleen. Ik liet mijn haar en baard eens heel lang groeien; niemand die er immers iets van zei. Toen ik mijn baard weer kwijt wilde, besloot ik in een opwelling alleen de ene helft af te scheren. Gewoon, om te kijken of iemand zou reageren op het zien van iemand met een halve baard. Ik heb er weken mee door Nijmegen gelopen, en twee (2) reacties gehad. Een was van een meisje van een jaar of zeven, dat tegen haar moeder fluisterde: mama, die meneer heeft een halve baard! waarop haar moeder terugfluisterde: ssst, doorlopen! De andere was van een stamgast in een café waar ik toevallig kwam, die vroeg: is die baard echt? Mag ik hem voelen? Ja, dat mocht, en dat deed hij.
Natuurlijk hebben veel meer mensen het gezien en er vast wat van gevonden. Zolang ze er niets van zeggen is dat hun zaak; en als ze dat wel doen, meestal nog steeds. Alleen als ik iets doe waar ik iemand anders mee benadeel wordt het tijd om er iets aan te doen, vind ik. Niemand heeft nadeel van een halve baard, of van een pyjamabroek in de supermarkt.
Als je veel tijd en aandacht besteedt aan het zodanig op orde houden van je huis dat onverwacht bezoek er geen aanmerkingen op zal maken, lijkt me dat je een afweging moet maken. Komt er inderdaad vaak onverwacht bezoek, dan is het handig om te doen. Is dat niet zo, voor wie doe je het dan? Ik doe het niet en daar zit ik niet mee, maar misschien zou het wel goed voor me zijn om meer bezoek te krijgen.
Fijn dat je reageert en bedankt voor het delen van jouw persoonlijke ervaring Reinier.
Hallo Reinier, ik ervaar dat opruimen niet als aangezwengeld door het vrouw-zijn. Ik ken(de) het ook, mijn huis was helemaal opgeruimd, altijd. Een vriendin voelde zich er zelfs ongemakkelijk door …. Voor mij heeft het te maken met dat ik eigenlijk een rommelkont ben, ik zwaaide tussen twee uitersten en had geen gulden middenweg. En ik wilde me niet hoeven te schamen voor bezoek, zoals bij een kennis waar ik binnenkwam en daar over rondgegooide kleren moest stappen enzo. Ook was ik van binnen zo onrustig dat ik het om me heen heel rustig wilde hebben. Dat heb ik vaker gezien. Mensen met rust in hun hoofd kunnen rommel velen. Wie druk voelt wordt er extra onrustig van. Bij mij waren het dit soort zaken die speelden.
Ik heb lange tijd op Curaçao gewoond en daar gelden net wat andere sociale regels. Regels die te maken hebben met: ik respecteer jou. Vanuit dat oogpunt werd het als een grove aanval ervaren als Nederlandse jongens- en meisjes stagiaires op slippers in bikini en zwembroek de supermarkt binnen kwamen. Ik voelde dat ook: ervoer het als onbeschoft. Ik vond het altijd super fijn wanneer een timmerman waar ik naar de werkplaats ging, ondanks de hitte eerst even een hemdje aanschoot voordat hij mij aan de deur te woord stond. Dat voelde als heel respectvol.
Het klinkt misschien raar maar als ik op Billie de hond van mijn dochter pas leer ik veel
ik observeer s morgens strechen
eten wanneer hij honger heeft en stoppen met eten als hij genoeg heeft en er staat ook geen vaste tijd op geen vaste structuur
Ik heb het mezelf soms zo moeilijk gemaakt door te zeggen je moet ontbijten omdat ik een hele slechte ontbijter ben en door Billy zeg ik nee je moet niks eet als je honger hebt en stop ook als je genoeg hebt er is ook zo veel aangeleerd gedrag waar ik mezelf soms toch afvraag is dit wel het juiste ?en bij Billie vraag ik me dat niet af dat is oerinstinct en soms eet hij smorgens direct en soms niet dank je Billie
Wat fijn voor Billie dat jij zo goed naar hem kijkt. Zelf zie ik regelmatige mensen met hun hond wandelen die met andere dingen bezig zijn dan met hun hond dus ik denk dat het juist heel prettig voor de hond is 😊.
Bedankt ook voor jouw reactie Hild.
Ik moet altijd alles efficiënt doen: kopjes meenemen naar de keuken, als ik naar boven ga dingen meenemen, boodschappen combineren. Dat werkt soms tegen omdat ik dingen waar ik nú zin in heb uitstel omdat ik, naar mijn idee, beter morgen kan gaan want dan moest ik toch al die kant op.
Die herken ik: efficient moeten zijn en hoe dat kan belemmeren.
En een die nu enorm opspeelt: leuke dingen verheffen tot een regel die vervolgens weer ‘moet’ waardoor ik er dan geen meer zin in heb.
Oh dat is heel herkenbaar.. Dankjewel voor het delen Lineke.
heeeeel herkenbaar! efficiënt. Maar soms houdt het niet op en kom ik niet toe aan de rust die het doel was er van!
Ik las dit stukje voor aan mijn man en hij vroeg of ik dat had geschreven. Zegt dat genoeg? 😉
Ja, dat zegt zeker genoeg😁
Heel herkenbaar
Regels maken , zodat je niet kunt worden afgewezen. Maar misschien wel in de eerste plaats; niet door jezelf te worden afgewezen.
Dus hup, je bed uit! En gaan.
😊
Wahahaha!! Euhm, het zal mij worst wezen wat anderen in hun opgesloten en beperkte, krakkemikkege beleving vol vooroordelen ervan vinden hoe ik er uitzie. Die beperking ligt toch echt bij henzelf. (Als de postbode komt heb ik toch wel minimaal een onderbroek aan…. 🙂 )
Overgens, mogelijk is het zo dat relaties voor een groot deel gebaseerd zijn op de definitie van wat wel of niet oorbaar is.
😊
Ik zit vol regels die ik mezelf opleg, en over het algemeen vind ik dat prima. Maar ik blijf graag wel scherp : Biedt de regel structuur? Komt hij voort uit een ambitie die aansluit bij je doelen of idealen? In dat geval zet ik ze graag voort als het maar niet te dogmatisch wordt. Ik hou van gewoontes rondom eten (de tijd, de ingrediënten), maar als dat een starre regel wordt (help ik moet van huis maar ik moet ook om 19:00 eten! Of help: ik zit in een hotel en daar hebben ze geen havermout), moet ik af en toe mijn gewoonte doorbreken. De regel is dan schijnveiligheid, een beperking, die juist zorgt voor het vermijden van een probleem dat daarachter zit verstopt.
Regels die mij goed doen, bieden mij juist uitdagingen (zoals: elke dag X aantal uren studeren) of structuur in de vorm van kaders of de mogelijkheid om aan dingen te denken die er echt toe doen.
Regels van buiten, die moeten altijd langs een strenge interne ballotagecommissie : zijn ze zinvol, wat is de functie en wat is het resultaat? Als het naar mijn idee zinloos is, kan ik behoorlijk recalcitrant zijn ☺️ Best boeiend, deze ambivalentie wb regels.
Goed dat je het zo ziet Erica. Inderdaad structuur is vaak heel fijn om te hebben.
Mooie blog.
Heel herkenbaar.
Ik betwijfel wel of deze strakke regels voortkomen uit hoogbegaafdheid, denk dat ze eerder een psychisch probleem zijn.
Mijn ervaring is dat ik als hoogbegaafde vaak niet begrepen bent / wordt of mijn eigenschappen zelfs belachelijk gemaakt worden. Dit voelt als afkeuring, nooit goed genoeg zijn.
Als reactie daarop ga ik me (automatisch) gedragen op een manier die anderen zo weinig mogelijk reden geeft om op- of aanmerkingen te maken. Immers heb ik altijd ervaren hoe het is om ‘anders’ te zijn en de pijn van afwijzing gevoeld.
Dat ik door mijn hoogbegaafdheid hier zo goed mogelijk op wil en kan anticiperen is dan eigenlijk een reactie of coping gedrag.
Dat dit uit de hand loopt door strakke zelfopgelegde regels, zoals in de blog genoemd wordt, is dan eigenlijk een valstrik. Want in mijn streven om geaccepteerd te worden schiet ik mijn doel voorbij, zoals Adriënne ook bemerkte toen zij in de supermarkt kwam.
De moraal van dit verhaal: Doe gewoon hoe je zelf bent en waar je je van nature lekker bij voelt dan blijf je het dichts bij jezelf. En dat is een ‘kunst’ die ik steeds weer moet leren.
Dank voor deze wake up call, Adriënne .
Dankjewel Machiel, fijn dat je wilde reageren op het blog en ook voor het delen van je eigen ervaring.
Ik speel altijd met gedragsregels.
Tenzij het gewenste gedrag al in het verlengde ligt van hoe ik mij al van nature gedraag is mijn basishouding die van een recalcitrant; hoe meer iemand wil dat ik mij een bepaalde manier gedraag, hoe meer ik mij hier tegen verzet.
Op mijn werk heb ik een hoog werktempo, omdat de tijd dan voor mijn gevoel ook snel voorbij gaat. Wanneer anderen dan opmerken dat ik het rustig aan kan doen omdat ik toch maar per uur betaald krijg, trek ik mij hier niets van aan. Dat ik een hoog werktempo heb wil niet zeggen dat ik dit ook van anderen verwacht, want dat doe ik niet. Maar wanneer anderen vinden dat ik het langzamer aan moet doen, omdat zij daar anders aanstoot aannemen dan is dit toch wel hun probleem.
Ik heb dus een live & let live houding, wanneer anderen mij met rust laten dan laat ik hen ook met rust.
Ik ben best wel open minded, maar duld geen egocentrisch gedrag m.a.w. ik ben intolerant tegen intolerantie.
Helaas delen de meeste groepen deze houding niet, omdat ze vinden dat de groepshouding van de groep waarvan ze deel uitmaken de status quo hoort te zijn.
Het zal dus niet een verassing moeten zijn dat ik de conclusie heb getrokken dat groepen apriori intolerant zijn; dat om echt tolerant te zijn je
1) tot geen 1 groep mag behoren
2) tot alle groepen moet behoren
Fijn dat je reageert Harvey en dankjewel voor het delen van je zienswijze.
Gelukkig eb ik reeds lange tijd al de regeltjes aan mijn laars gevaagd. Vroeger had ik wel een hoopje regeltjes.
Toen ik depressief werd en angstaanvallen kreeg en medicijnen nog amper hielpen zocht ik een andere uitweg.
Zo kwam ik in aanraking met yoga en dat sloeg aan. Toen vroeg de leraar mij of ik is wilde meegaan op een zaterdag naar de yoga school in Aalst. Dat deed ik en ik voelde me daar direct thuis. Ze gingen juist terug een nieuwe academie beginnen en dat wilde ik wel mee beleven.
Het programma zou drie jaar in beslag nemen en op het eind moesten we ook een proefles afleggen en een schriftelijk examen afleggen. Te veel afwezig zijn betekende ook geen toegang tot het examen. Ze vroegen ook geen gekke bedragen. Ik betaalde toen 1500BF voor een gans jaar. Ik behaalde mijn diploma en ging zelf les geven in mijn dorp na mijn werkuren. Gedurende mijn opleiding heb ik al die regeltjes laten vallen daar onze prof er ons steeds aan herrinnerde om een vrij mens te zijn en niet af te hangen van wat er zich in ons denken afspeelde. Ik werd een totaal ander mens en leerde enorm veel bij. Ik leerde mijn ziel ontdekken en kwam in aanraking met reïncarnatie enz. Weg met depressie en angsten. Ik ben nu een heel gelukkig iemand. Beste groetjes, vic
Wat goed dat je daar uit bent gekomen en dat je nu zo anders in het leven staat. Een mooi voorbeeld die je met ons deelt.
Herkenbaar. Ik heb dit zelf met een trainingsbroek. Als ik niets gepland heb, trek ik ’s morgens nog wel eens een trainingsbroek aan (ik ben niet sportief 😉) en voel me dan al ongemakkelijk als ik even wat uit de auto moet pakken. Alsof de buren er wat van zouden vinden.
Dankjewel voor je reactie en gek is dat hè dat we onszelf soms van die regels opleggen. Want stel je voor dat jij degene bent die jouw buurvrouw in die trainingsbroek naar buiten ziet gaan wat vind je er dan van..? 😊
Ik heb een heel nomadisch leven (www.tropicalcyclist.com), kan niet zonder. En idd. valt het op hoe ik de daar bijbehorende turbulentie altijd te lijf ga met struktuur en regels. Bijna een ‘sport’: onrust opzoeken en door eigen (zeker niet die van anderen!) regels daar leiding & controle over krijgen.
Voelt vaak ook heel goed, haha.
Bedankt voor je reactie Pascal.
Regels zijn erg herenbaar Probeer ze nu meer los te laten.
Erg lastig moet ik zeggen. Bij vreemden lukt dit het best valt mij op.
Nou dat is al een mooi begin Marcel!
Zo herkenbaar dat van die pyama! Dat anderen denken dat je lui bent en alles niet op orde heb.
En ook onze gedachten hè, hoe wij soms makkelijk iets invullen voor een ander.. 😁