Vorige week deed ik een interview met oud-Insighter Stefan en we hadden het natuurlijk over hoogbegaafdheid en de misvattingen, maar we hadden het ook uitgebreid over labelen en waarom dat niet altijd gunstig is.
Het valt mij ook op dat we steeds meer bezig zijn met dingen willen labelen. Er komen steeds meer testen om je te vertellen ‘wat er met jou aan de hand is’. En er wordt steeds sneller gedacht dat er iets mis is met je. Heb je veel energie? Oh, dan is het misschien ADHD. Vind je het moeilijk om contact te leggen? Dan is het vast autisme. Dit klinkt kort door de bocht, maar mijns inziens wordt er te gemakkelijk met labels rondgestrooid. Hetzelfde geldt voor labels als faalangst, straalangst en perfectionisme. Zelfs als je zelf niet denkt dat je het hebt, ga je het vanzelf geloven als de mensen om je heen zeggen dat jij daar last van hebt.
Natuurlijk snap ik dat wanneer je je altijd anders hebt gevoeld, het fijn is om te begrijpen waarom. En ik snap ook dat het veel twijfel wegneemt als iemand tegen je zegt: jij hebt dit. Misschien wel de meest gestelde vraag aan mij en mijn team is dan ook: ‘Moet ik mezelf laten testen?’. Of varianten daarop, zoals: ‘Waar kan ik me laten testen?’ en ‘Welke testen zijn er?’.
Wanneer je ‘per ongeluk’ op hoogbegaafdheid bent gestuit en jij jezelf hierin herkent, kan ik me ook goed voorstellen dat je het fijn vindt als iemand zegt dat je hoogbegaafd bent. Zeker als je al die tijd hebt gedacht dat er iets mis was met je en je ergens denkt dat hoogbegaafdheid dan wel een heel positieve benadering is van wat jij hebt.
Het lastige van het willen bewijzen van je eigen hoogbegaafdheid is dat het nu nog voornamelijk wordt getest door middel van een IQ-test en zo’n test is niet altijd accuraat. Het is een momentopname. Als jij slecht geslapen hebt, te moeilijk nadenkt over bepaalde vragen of bang bent om de verkeerde antwoorden te geven, kan dat een negatieve impact hebben op de uitslag. En het is zonde als je daardoor van het HB-pad afstapt, terwijl je wel herkenning vindt in de kenmerken.
Jaren geleden kreeg ik bijvoorbeeld een mailtje van een dame die ooit een IQ-test had gedaan waaruit kwam dat ze net niet hoogbegaafd was. Zij stopte met haar HB-ontdekkingsreis en het duurde vijf jaar voordat ze tot de conclusie kwam dat ze niet aan zichzelf moest twijfelen, maar aan de uitslag van de test. Ze had al die tijd wel gevoeld dat hoogbegaafdheid iets was waar ze verder in te onderzoeken had, maar de test weerhield haar daarvan. Toen ze besloot hoogbegaafdheid weer een onderdeel te maken van haar onderzoek, kon ze pas zichzelf echt leren kennen en daarmee veel valkuilen oplossen. Dit is in mijn beleving het gevaar van een test doen en het op zoek gaan naar externe bevestiging. Ik zou daarom ook alleen een IQ-test aanraden als je het zelf superbelangrijk vindt om op papier te hebben staan dat je hoogbegaafd bent op basis van je intelligentie én als je de test op waarde kunt schatten. Daarmee bedoel ik dat je hoogbegaafdheid niet meteen aan de kant schuift als het niet uit de test blijkt.
Wat in alle gevallen belangrijk is en blijft, is dat je gaat onderzoeken waar je herkenning in vindt en welke impact dat heeft op jouw leven. Dat is namelijk veel relevanter dan de uitslag van een IQ-test. Zelfs als daaruit blijkt dat je hoogbegaafd bent, weet je nog steeds niet hoe je dan hoogbegaafd bent. Want, jouw hoogbegaafdheid is anders dan mijn hoogbegaafdheid en die van een andere hoogbegaafde. Investeer daarom vooral in het jezelf beter leren kennen, zodat je daardoor valkuilen kunt oplossen en jouw unieke gaven beter kunt gaan benutten. Je hoeft aan niemand te bewijzen dat je hoogbegaafd bent. Gun het jezelf om lekker te gaan onderzoeken en op basis daarvan de vraag te stellen: ‘Wat is relevant voor mij?’.
Het interview met Stefan staat inmiddels ook online. Ik vond het zelf echt een leuk en waardevol interview, zeker interessant voor je als je bezig bent met jouw HB-ontdekkingsreis.
In het interview bespreken we o.a.:
- het grote nadeel van alles willen labelen.
- hoe je omgaat met de misvattingen die er nog zijn als je gaat vertellen over je hoogbegaafdheid.
- wat je kunt doen als je denkt dat jouw kind hoogbegaafd is.
—
Heb je het e-book over hoogbegaafdheid al gelezen? Dat kun je hier gratis aanvragen: Ja, ik wil het e-book: ‘Hoogbegaafdheid het is meer dan je denkt’. Je ontvangt dan ook de waardevolle HB-updates gemakkelijk in je mail.
Comments 28
Om hoogbegaafdheid meer inzichtelijk te maken is het goed om het Delphi-model te bekijken op internet.
Je kunt bijvoorbeeld een IQ van 150 hebben, maar niet aan Delphi-model voldoen, waardoor er eerder sprake is van een (alleen maar) hoogintelligent iemand.
Hoogbegaafden zijn op andere gebieden meer begaafd dan hoogintelligenten, bijvoorbeeld creatiever, gevoeliger, intenser.
Ik ben zelfs op nog meer terreinen begaafd dan in het Delphi-model aangegeven staat, zoals op sportief gebied en muzikaal gebied en dat zijn dan weer extra giften… 🙂
Dat kan wel extreme jaloezie oproepen van anderen die veel minder begaafd zijn dan ik…! 😉
Fijn dat je reageert Vincent, dankjewel.
Mooi stuk. Ik leer mijn leerlingen dat iedereen anders is. Iedereen is uniek. Klaar. Ik heb zelf ooit een uitgebreide EQ-test gedaan. Daarin werden 7 verschillende onderdelen in bekeken. Deze is al een stuk beter dan een IQ-test, maar blijft een labeltjes ding, waar ik geen fan van ben.
Dankjewel voor je reactie Chaliarmska, fijn dat je dit wilde delen.
Labels zijn altijd een nadeel. Je video is overigens verwijderd.
Mvg,
Nico
Labels kunnen heel wat opschudding verzorgen.. Dankjewel Nico, we gaan er gelijk naar kijken.
Van jong af aan in een hokje gezet. Er werd altijd gezegt je bent te , je denkt te veel waaien je mee bezig.
Altijd het buitenbeentje geweest en er nooit bij kunnen horen.
Veel doktoren Psychologen etcetera gezien. 1 tje zei Adhd andere zelfs erger. 40 jaar later kwam ik bij een goede neuro Psycholoog. Hij deed onderzoek en ging gesprekken met mij aan. Na enkele sessies vertelde hij mij lettelijk: wat moet jij een pain in the … zijn geweest voor je omgeving. Hij legde mij uit dat ik hoogbegaafd ben. Nu ben ik er pas achter waarom en hoezo dingen in het leven zo rampzalig zijn gelopen.
En zie ik dingen nog groter dan van tevoren. Ook in dit interview kan ik beamen waarover er gesproken word. Voor mij is het nu een begin en ik zoek nog precies uit hoe ik verbonden ben. Ik heb al een aantal ideeën over mijzelf. Ik vind dat begeleiding hierin ook op punt 1 moet staan. Vraag: Hoe nu verder ,want zoals we allen weten : tijd is niet ons voordeel.
Top interview
Groetjes
Benjamin
Groetjes
Dankjewel Benjamin voor het delen van je persoonlijke ervaring en je compliment.
Super goed stuk! Dit heb ik me al eerder gerealiseerd. Toen ben ik de labeltjes gaan zien als een grote taart met taartpunten. In elk labeltje heb je je eigen plek. In het ene geval dichtbij het midden en in het andere geval iets verder naar de rand of misschien wel helemaal aan de buitenkant. Zo stel ik me die labeltjes voor.
Mooi omschreven Linda, dankjewel.
Mijn kennis is een grote lappendeken zeg ik altijd maar.Er staat dus veel op mijn harde schijf.Gifted? Hoogbegaafd?Welk woord dekt nou wel de lading?
Veel schijfruimte dus wat dat betreft 🙂
Dankjewel voor je reactie Anton.
HB is eerder een probleem / issue dan een “gift”.
je staat veelal buiten de samenleving. Ik denk vaak…was ik maar lekker dom, dan maak ik de samenleving/werk/politiek niet mee.
ter illustratie….nee ik wil niet generaliseren:
Gesprek met de vuilnisman:
*wat ga je doen vandaag:
#wijk 27
*ok en vanavond?
#ff vrouw uit elkaar trekken en dan Ajax kijken
*en morgen?
#wijk 26
*en dan…?
#wat denk jij….? lekker ding thuis…nogmaals…..oooh trouwens Fey op tv….wil ik ook zien..
Dit is een geheel andere manier van leven…en ik ben oprecht jaloers
Beste Marcel,
Ik snap de gedachte heel goed.
Vergeet alleen niet dat zulke mensen ander soort problemen hebben.
Die voor jou misschien zo vanzelfsprekend zijn dat je er niet eens over nadenkt, maar voor de mensen een hele opgave zijn, of ze misschien dat zelf niet eens kunnen.
Zelfde problemen, enkel andere problemen zeg ik altijd maar.
Het is al zo dat IQ testen een enorme culturele bias hebben. Ze meten wat in de Westerse wereld, in het bijzonder USA, belangrijk wordt gevonden. Ook taal en manier van vraagsteller speelt een rol. Een aantal van die zaken kun je ook nog eens trainen.
Meest belangrijk in deze context is dat IQ testen maar een beperkt aantal aspecten van begaafdheid meten. Op welke terreinen je het anders, misschien beter, doet dan de meeste anderen, dat kun je denk ik zelf het best aanvoelen.
Fijn dat je reageert Joscelin.
Video is niet beschikbaar.
Dankjewel voor het laten weten.
Uit het feit dat ik gelijk reageer op je blog blijkt mijn snelle reactie-patroon.
Dat snelle, impulsieve reageren heeft me al veel narigheid bezorgd.
Omdat ik zó blij was, toen ik eindelijk ontdekte dat ik hb was en heel veel puzzelstukjes op hun plaats vielen, reageerde ik in mijn enthousiasme te snel.
Ik vertelde mijn broer; die altijd, al jaren lang mijn liefdevolle klankbord is geweest tijdens mijn zoektocht naar mezelf, dat ik ontdekt had dat ik “hoogbegaafd”wass. Toen viel het doek tussen ons. Het moment was verkeerd gekozen. Veel te vlug!! (“Vlug” dekt de lading van hb veel beter) Ik begreep steeds meer wat een vervelende benaming “hoogbegaafdheid” eigenlijk is. Wat een misverstanden en mis-interpretaties deze term met zich mee kan brengen.
Dat deed me verschrikkelijk verdriet. En maakte me wanhopig. ( “Intens!” Ook een goede beschrijving van hb zijn)
Het Insight programma heeft we veel geleerd. De webinars ook. Overal haalde ik eruit wat op mij van toepassing was. En dat was véél.
Ook praten hierover op de meet-up van Jerfaas onlangs bracht me nieuwe inzichten ( Ida: dankjewel!!)
Nu ben ik mijn broer aan het uitleggen, met kleine beetjes tegelijk, hoe ik bedraad ben.
Dat ik nu weet dat we allemaal anders zijn.
En ik zal hem ook vertellen dat ik dat label afkeur. Dat ik echt niet me beter voel of slimmer, me niet hoger of begaafder voel. Integendeel zelfs! Maar ik voel me wél ánders. (“Anders” dekt de lading ook beter)
Ik probeer hem uit te leggen dat ik me eenzaam voelde. Heel intens eenzaam! (“Intens”…) Dat het me erg verdriet doet dat hij zich van me afkeert. Dat ik van hem hou en wacht op het moment dat hij mijn uitnodiging aanvaardt om eens rustig samen te praten… Dat hij voor mij veel meer betekent dan alle hoogbegaafden bij elkaar.
Ja. Het labelen kan slecht werken. Maar ook helpen…
Beste Marijke,
Ik ben het helemaal eens dat de term hoogbegaafd ongelukkig gekozen is.
Het voelt een beetje elitair oid.
De Engelse term “gifted”, voelt helaas niet veel beter.
Dat klinkt alsof er mensen zijn die geen gaven of talenten hebben, maar daarnaast ook nog eens alsof je wel super speciaal bent.
Uiteindelijk zijn we allemaal mensen met elk onze eigen specialiteiten. Welk stuk voor stuk nodig zijn de samenleving draaiend te houden.
Dank voor je reactie P.
En ik deel je mening ook over de term “gifted”.
Je associeert het onwillekeurig met “cadeautje gekregen.”
Van wie dan? Van het Universum? Van God? Van de natuur?
En dan komt al de volgende vraag: Waarom krijgt zij wél een cadeautje. En ik niet? Is zij een beter mens? Waarom ik niet? Ben ik niet goed genoeg dan??
Mijn kennis is een grote lappendeken zeg ik altijd maar.Er staat dus veel op mijn harde schijf.Gifted? Hoogbegaafd?Welk woord dekt nou wel de lading?
Het is helaas in onze samenleving zo dat je je niet beter mag voelen dan anderen en “je hoofd boven het maaiveld” niet mag uitsteken…
Dat komt waarschijnlijk door de calvinistische cultuur, die helaas nog steeds in alle gelederen van de samenleving aanwezig is.
Ik vind dat we als hoogbegaafden best trots mogen zijn op het feit dat we enorm veel meer capaciteiten hebben dan de rest, hoe spijtig dat ook voor ze is.
Ik voel er weinig voor om in een soort van therapie te gaan, omdat ik een soort van outsider/gehandicapte/zielepoot ben, die zich moeten aanpassen aan mensen met veel minder capaciteiten om mee te kunnen draaien met de foute samenleving en er dan ook nog veel geld voor moet betalen… !!
Dat is natuurlijk de omgekeerde wereld !
Het is veel belangrijker dat anderen ons leren respecteren en accepteren om wie we zijn…
Misschien dat de overheid op televisie bijvoorbeeld, of op internet ons kunnen steunen met informatie over hoogbegaafden, zoals bijvoorbeeld:
” Hoogbegaafden zijn de redding van onze samenleving, respecteer ze, koester ze, omarm ze… !”
Dankjewel Marijke voor je uitgebreide reactie en fijn om te lezen dat je veel uit het Insight programma hebt gehaald. Ik hoop van harte dat je broer deze uitnodiging aanneemt om met je te praten en natuurlijk ook wanneer je verder aan de slag gaat met alle dingen die je tijdens Insight bent tegen gekomen dat je steeds verder bij jezelf komt en dat daarmee je eenzaamheid afneemt. Onthou alsjeblieft dat je precies goed bent zoals je bent, juist jouw mooie eigenschappen die je een uniek en mooi persoon maken, zijn de eigenschappen waarmee jij op jouw manier bijdragen kan aan hele mooie dingen. Ik ben het met je eens dat het woord HB wel eens verkeerde ideeën oproept, jammer is dat..
Het meest rare van IQ tests is nog wel dat als je er meer gedaan hebt, je er steeds beter in gaat worden. Je bent dan niet ineens “slimmer”, maar weet toevallig wat meer. Ik heb er in mijn leven een paar gedaan en ik kwam soms letterlijk dezelfde vragen tegen.
Ik moet het opzoeken, maar er is daar zelfs onderzoek naar gedaan.
Dit geeft natuurlijk een enorme bias, wat in sommige gevallen bepalend kan zijn voor iemands leven.
Hetzelfde geldt bv voor mensen die toevallig veel leren (en dat ook leuk vinden). Hierdoor vergroot de kans aanzienlijk dat ze soortgelijke vraagstukken zijn tegengekomen.
Het probleem met hokjes denken is dat mensen ook op zo’n manier gaan handelen en behandelen. Soms bijna alsof je een klein kind bent oid.
Het wordt ook vrij zwart-wit allemaal.
Het concept dat iemand voor 50% HB kan zijn (of adhd oid) of voor 70% gaat er bij velen niet in.
Alsof zulk soort dingen een harde schakelaar is, waar enkel of het ene of het andere mogelijk is.
Terwijl het leven daadwerkelijk uit grijstinten bestaat.
Dankjewel voor je reactie P. Muijs.
Opname stopt ineens na bijna 15 minuten
Bedankt voor het laten weten Petra.