Toen ik nog werkte met hoogbegaafde jongeren, hadden we soms ouders die vonden dat hun kind wel een beetje ‘diva-gedrag’ vertoonde. En in alle eerlijkheid, als je als buitenstaander keek naar de situatie, zonder kennis van hoogbegaafdheid, is het best logisch om dat te denken.
We hadden jongeren waarvan het eten gescheiden moest worden van elkaar. Aardappelen los. Groente los. Vlees en vis los. Want de mengeling van de structuren was te vervelend. Zodra de jus van de aardappelen overliep naar de groente, konden we alles weggooien.
We hadden jongeren die de hele dag met een koptelefoon opliepen, omdat het geluid anders te veel werd. We hadden jongeren die geen labels in hun shirt konden verdragen. En zo hadden we nog veel meer voorbeelden van gevoelige jongeren.
Eén van onze belangrijkste taken destijds was dan ook het uitleggen aan ouders en andere betrokkenen dat deze zintuigelijke gevoeligheid geen aandachttrekkerij, ‘diva-gedrag’ of aanstel-gedrag is. Dat deze jongeren dit echt zo intens ervaren.
Als jij jezelf herkent in de kenmerken van hoogbegaafdheid (of HSP) dan is de kans groot dat jouw zintuigen (zien, ruiken, voelen, aanraken, horen) intensiever werker en dan ben je gevoeliger voor zintuigelijke waarnemingen.
Dit heeft mooie voordelen. Je kunt bijvoorbeeld intens plezier beleven aan muziek, taal, kunst, aanrakingen of eten. Maar het kan ook vervelend zijn, omdat je bijvoorbeeld in drukke of sociale omgevingen snel overprikkeld raakt.
Je kunt daarnaast bepaalde kledingstoffen intens irritant vinden. Bepaald licht kun je niet goed tolereren. Je kunt ook snel afgeleid raken door externe prikkels. En aan de andere kant kunnen bepaalde zintuigelijke prikkels juist een verslavend effect oproepen, waardoor overmatig gedrag kan ontstaan.
Voor anderen is het onmogelijk om te begrijpen hoe het is en voelt om intenser te ervaren als ze dat zelf niet hebben. Daarom kan het best zijn dat iemand weleens tegen je heeft gezegd ‘Nou, nou, je kunt ook overdrijven hoor’.
Misschien ben je daardoor gaan geloven dat er iets mis is met de manier waarop je dingen ervaart. Of dat je beter maar wat minder prikkels op kunt zoeken.
Het lastige daarvan is dat je wel een bepaalde mate van prikkeling nodig hebt. Je hebt naast een gevoeligheid namelijk ook een verlangen naar prikkels. Dus alle prikkels uit de weg gaan, gaat er vooral voor zorgen dat je heel snel onderprikkeld raakt.
Bovendien kan deze zintuigelijke overprikkeling ook veel moois met zich meebrengen. Het geeft het leven extra kleur, een extra dimensie en zoals met alles, wat hoge pieken kent, kent af en toe ook (diepe) dalen.
In het vernieuwde programma ‘De valkuilen van Hoogbegaafdheid’ heb ik het daarom in de module ‘De valkuil van Overprikkeling’ over het vinden van de juiste prikkelbalans voor jou, zodat je steeds kunt bewegen tussen over- en onderprikkeling en daarmee de prikkels kunt opzoeken die optimaal zijn voor jou en waar je plezier van kunt beleven en kunt genieten.
In deze module ontdek je ook meer over de drie andere prikkelsoorten. Want de zintuigelijke prikkels zijn niet de enige prikkels die je nodig hebt en waardoor je overprikkeld (en onderprikkeld) kunt raken.
Daarom is het belangrijk dat je per prikkelsoort helder hebt wat jouw gevoeligheid en verlangen per prikkelsoort is, zodat je hiernaar kunt handelen.
Afgelopen maanden heb ik trouwens het programma ‘De valkuilen van hoogbegaafdheid’ helemaal vernieuwd. Naast de valkuil van overprikkeling ontdek je ook meer over de valkuil van over-verantwoordelijkheid, aanpassen, snel uitgekeken zijn en overdenken. Omdat dit programma vernieuwd is, kun je nu nog meedoen voor een speciale welkomstprijs. Kijk meteen even hier om meer te ontdekken over het programma.
PS. Wil je weten voor welke valkuil jij het meest gevoelig bent? Doe dan hier de test.
–
Kunnen we je misschien nog verder helpen? Bijvoorbeeld met:
- Insight. Het programma voor HB volwassenen
- Het vernieuwde programma ‘De valkuilen van hoogbegaafdheid’
- Gifted Business. Voor slimme, sensitieve ondernemers
- Boek ‘Nooit meer ruzie met je baas’
