Soms lees ik op het internet over een 13 jarige jongen die toegelaten is tot de universiteit omdat hij in alle vakken uitblinkt en zijn medestudenten al ver voorbij is. Of ik hoor over een jongedame die er op school niks van bakt, maar thuis zelfstandig het heelal bestudeert en er alles over weet. Drie keer raden wie er als eerste naar voren wordt geschoven als hoogbegaafd.
In onze samenleving heerst nog steeds de misvatting dat hoogbegaafdheid zich duidelijk laat zien in resultaten. Het is makkelijk om te zeggen dat de jongen van 13 in dit voorbeeld hoogbegaafd is. Maar hoogbegaafdheid betekent niet dat je overal goed in bent en dat alles wat je aanraakt in goud verandert. Het betekent dat je de potentie hebt om in bepaalde gebieden bovengemiddelde prestaties te leveren.
Bovendien komt hoogbegaafdheid op veel verschillende manieren tot uiting en speelt de omgeving een doorslaggevende factor. En als hoogbegaafde heb je net als ieder ander mens dingen waar je beter in bent en dingen waar je minder goed in bent.
Jij bent toch hoogbegaafd? Laat maar zien dan
Het lastige van deze misvatting is dat veel hoogbegaafden daardoor het gevoel hebben dat ze moeten laten zien, of zelfs bewijzen, dat ze hoogbegaafd zijn. Vanuit die overtuiging ga je dan denken dat je niet meer kunt laten zien dat je soms het antwoord niet weet, of dat je een fout hebt gemaakt. Daardoor ga je uiteindelijk kansen uit de weg die je nodig hebt om te groeien als mens en om jezelf verder te kunnen ontwikkelen. Omdat met die groei ook het risico op fouten komt.
Ik zie daardoor veel hoogbegaafden die niet meer tot handelen komen omdat de verwachtingen en de druk te groot zijn. Het lijkt makkelijker om je te gaan ‘verstoppen’ en onder je niveau te functioneren omdat je dan zeker weet dat je het kunt. Alleen hierdoor voel jij je uiteindelijk juist slechter omdat je met al je potentie niets aan het betekenen bent voor de wereld en je eigen groei in de weg staat. Hoogbegaafd zijn betekent overigens niet dat je continu Nobelprijswaardige prestaties moet leveren.
Aan de andere kant zie ik dat mensen gaan twijfelen aan hun hoogbegaafdheid omdat ze in bepaalde dingen niet/minder goed zijn. Ik hoor regelmatig zeggen “ja, maar ik was altijd echt heel slecht in wiskunde”. En “op mijn werk ben ik echt niet de slimste van iedereen hoor en soms doe ik best domme dingen”. Of “als ik hoogbegaafd zou zijn, dan zou ik toch niet steeds vast lopen in mijn werk?”
Het is bovendien heel makkelijk om in te zoomen op alles wat je niet kunt en weet, maar kijk ook eens naar wat je allemaal wel kunt en wat je allemaal al gedaan hebt. Vaak is wat jij doet voor jou heel logisch en vanzelfsprekend, maar voor anderen niet. Wuif complimenten van anderen daarom ook niet weg omdat jij het “toch gewoon normaal vindt”. Ontvang ze met open armen. Dat sterkt je in jouw zelfvertrouwen en je gaat zien waar jouw bijzondere kwaliteiten liggen. En dat waar jij niet goed in bent, dat kun je dan mooi gaan overlaten aan iemand die dat wel is.
Wat kun je doen?
Onthoud dat je als HB’er niet overal goed in bent. En vooral ook dat je niet overal goed in hoeft te zijn. Richt je op de dingen die bij jou en jouw weg passen. Richt je op dat waar je wel goed in bent en waar jij de unieke kwaliteiten voor hebt. Ga van jezelf ook niet ineens de wereld verwachten en probeer ook om niet in de valkuil te trappen van het willen voldoen aan de verwachtingen van alles en iedereen op je heen. Ga op zoek naar wat het beste bij jou past en creëer daarmee jouw eigen betekenisvolle leven.
Ik ben benieuwd, herken je dit? En hoe ga jij er mee om? Laat je het me onder de blog weten?
